Blue Origin, devasa New Glenn roketinin ilk aşamasını Çarşamba sabahı Florida'daki hangardan çıkararak, ağır yük taşıyan aracın ikinci kez fırlatılması için son hazırlıklara başladı.
Uzay şirketi, Çarşamba günü fırlatma kompleksine yapılan bu taşıma işleminin videosunu paylaşırken, Mars'a iki küçük uydu göndermeyi amaçlayan görev için kesin bir fırlatma tarihi vermedi. Mars'ta güneş rüzgarını incelemek üzere tasarlanan bu ikiz uzay araçlarının adı ESCAPADE.
Ancak alınan bilgilere göre, Blue Origin mevcut takviminde fırlatma penceresini 9 Kasım ile 11 Kasım olarak hedefliyor. Bu hedef, ilk aşama için gerçekleştirilecek statik ateşleme testi gibi fırlatma öncesi hazırlıkların sorunsuz ilerlemesi şartına bağlı.
Aslında, Şansları Değerlendiriyoruz
Blue Origin, bu kez kurtarılıp yeniden kullanılacak olan ve "Asla Bana Şans Söyleme" (Never Tell Me The Odds) adı verilen güçlendiriciye büyük önem veriyor. Roket güçlendiricisinin ismine rağmen, şirket ilk aşamayı bir insansız gemiye başarıyla indirme konusunda sessizce kendine güveniyor. Blue Origin mühendisleri, başarı şansının yaklaşık yüzde 75 olduğuna inanıyor.
Dışarıdan bakıldığında bu tahmin biraz iyimser görünebilir. Roketin ilk uçuşunda, Ocak ayında ilk aşama yörüngeye başarılı bir şekilde yerleşmesine rağmen kaybolmuştu. Blue Origin, ilk aşamanın kaybına yol açan itici güç sorunlarına dair çok az detay verdi; roket insansız gemiye hiçbir zaman yaklaşamamıştı. Ancak, şirketin atmosferdeki uçuş kontrolü ve iniş stabilitesi gibi roketin birçok kritik yönünü test edemediği açık. Bu hassas iniş dansını başarıyla gerçekleştirmek için birçok yazılımın doğru çalışması gerekiyor.
Karşılaştırılabilecek tek örnek SpaceX'in Falcon 9 roketi. SpaceX, ilk aşamayı okyanusa kontrollü iniş denemesini Eylül 2013'teki altıncı uçuşunda gerçekleştirdi. Aracın dokuzuncu uçuşunda kontrollü bir okyanus inişi başarıyla yapıldı. SpaceX'in ilk insansız gemi iniş denemesi Ocak 2015'te başarısızlıkla sonuçlandı. Son olarak, aracın 20. uçuşunda SpaceX Falcon 9'u karaya başarıyla indirdi, ilk başarılı insansız gemi inişi ise Nisan 2016'daki 23. uçuşla geldi.
SpaceX bu 23 uçuşun her birinde iniş denemesi yapmadı, ancak şirket denizde küçük bir platforma bir yörünge roketini güvenli bir şekilde geri getirme çabaları sırasında kuşkusuz birçok başarısızlıkla karşılaştı. SpaceX'te o dönemde çalışan bazı mühendislerin de bulunduğu Blue Origin mühendisleri, bu tecrübelerden ders çıkarma avantajına sahip. Ancak yeni bir roketin ikinci uçuşunda bunu yapmak hala çok ama çok zorlu bir iş. Şans oranı 3.720'ye 1 olmasa da, muhtemelen yüzde 75 de değil.
Karlılık İçin Yeniden Kullanım Şart
Bununla birlikte, New Glenn programının finansal olarak başa baş noktasına gelmesi ve nihayetinde kar etmesi için yeniden kullanımı oldukça hızlı bir şekilde kanıtlaması gerekiyor. Birden fazla kaynağa göre, New Glenn'in ilk aşamasının üretim maliyeti 100 milyon doları aşıyor. Bu, hızla yeniden kullanılabilirlik için birçok maliyeti içine alan oldukça gelişmiş bir donanım. Ancak bu faydalar, ancak bir roket iyi durumda indirildikten sonra elde edilir.
Normal planında Blue Origin, "Asla Bana Şans Söyleme" güçlendiricisini, New Glenn programının üçüncü uçuşu olan ve merakla beklenen Mark 1 ay iniş aracının fırlatılması için yenilemeyi planlıyor. Böyle bir yenileme - yine normal bir takvimde - 90 gün içinde tamamlanabilir. Ancak bu pek olası görünmüyor. SpaceX, indirdiği ilk Falcon 9 güçlendiricisini yeniden kullanmadı ve yeniden uçan ilk güçlendirici 356 günlük analiz ve yenileme süresi gerektirdi.
Yine de, bu görevdeki şans oranlarından bahsetmememiz gerekiyor. Bu yüzden bunun yerine, Blue Origin'den gelen bu çaba ve tutkunun, her ikisinden de fayda sağlayan uzay endüstrisine memnuniyetle karşılanan bir katkı olduğunu belirtmekle yetinelim.