Tükenmiş veya zarar görmüş bitkilerin yaydığı, insan kulağının duyamayacağı yüksek frekanslı seslerin, kelebeklerin yumurtlama tercihlerini etkilediği ortaya çıktı. İlk kez böyle bir hayvan-bitki etkileşimi gözlemlenirken, bitkilerin stres anında yaydığı seslerin hayvanlar tarafından algılandığı ve buna göre davranış sergilendiği doğrulandı.
Yapılan yeni bir araştırma, bitkilerin kuraklık veya kesilme gibi durumlarda ultrasonik frekanslarda sesler çıkardığı bilgisini destekliyor. Bilim insanları, bitkilerin yaydığı bu seslerin, çeşitli ekolojik etkileşimlerde rol oynayabileceğini düşünüyor.
Araştırmacılar, özellikle böceklerin bitkilerle olan karmaşık ilişkileri göz önüne alındığında, bu seslere karşı bir tepki verip vermediğini merak ettiklerini belirttiler. Bu kapsamda, dişi Mısır pamuk yaprak kurdu (Spodoptera littoralis) kelebekleri üzerinde deneyler yapıldı.
Deneylerde, sağlıklı ve stresli (susuz bırakılmış veya gövdesi kesilmiş) domates bitkilerinin sesleri kullanıldı. Kelebeklere, bir yanda susuz bir domates bitkisinin sesini çalan bir hoparlörün, diğer yanda ise sessiz bir alanın bulunduğu iki kutu sunuldu. İlginç bir şekilde, kelebekler sesin olduğu kutuya yumurta bırakmayı tercih etti. Ancak işitsel organları devre dışı bırakıldığında bu tercih ortadan kalktı.
Bu sonuç, kelebeklerin sesi bir bitkinin varlığına işaret olarak algıladığı şeklinde yorumlandı. Yani, bir bitkinin olmaması durumundan, stresli bir bitkinin sesini duymak daha çekici geldi. İkinci deneyde ise, sağlıklı iki domates bitkisinden birine stresli bitkinin sesinin çalındığı bir hoparlör yerleştirildi. Bu durumda kelebekler, sessiz kalan ve dolayısıyla daha sağlıklı olan bitkiye yumurta bırakmayı tercih ettiler.
Üçüncü deneyde ise, hoparlörlerden Mısır pamuk yaprak kurdu erkeklerinin kur yapma sesleri çalındı. Bu durumda kelebekler herhangi bir tercih göstermedi. Bu da, kelebeklerin yumurtlama yeri seçimlerinde spesifik olarak bitki seslerine tepki verdiğini gösterdi.
Tüm bu bulgular, kelebeklerin bitkilerin stresli seslerini duyup, bu seslere göre kararlar alabildiğini işaret ediyor. Bu çalışma, bitkiler ve hayvanlar arasındaki henüz keşfedilmemiş birçok akustik etkileşimin varlığına da ışık tutuyor.
