Teknoloji dünyasının efsanevi isimlerinden Bill Gates'in 48 yıl önce Microsoft için geliştirdiği BASIC yorumlayıcısının 6502 mikroişlemci sürümü, açık kaynak olarak GitHub'da yayınlandı. MIT lisansı altında erişime açılan bu tarihi kod sayesinde, Bill Gates ve Paul Allen tarafından 1975'te Altair 8800 için yazılan ve daha sonra birçok ikonik bilgisayarın kalbinde yer alan BASIC'in bu versiyonu artık herkes tarafından indirilebilir, değiştirilebilir, paylaşılabilir ve hatta yeniden satılabilir hale geldi. Bu gelişme, özellikle Commodore 64 gibi tarihin en çok satan bilgisayarlarında kullanılan BASIC'in kökenlerine ışık tutması açısından büyük önem taşıyor.
Microsoft'un blogunda paylaşılan bilgilere göre, firmanın ilk ürünü olan BASIC, Intel 8080 işlemcisi için Bill Gates ve Paul Allen tarafından geliştirilmişti. Şu anda GitHub'da yer alan sürüm ise, Bill Gates ve Ric Weiland tarafından MOS 6502 mikroişlemcisine uyarlanan ve 1976'da piyasaya sürülen BASIC yorumlayıcısının kodlarını içeriyor.
İlginç bir detay olarak, m6502.asm dosyasının ve ilgili belgelerin Git'ten çok daha önce, 27 Temmuz 1978'de oluşturulmuş bir işlem geçmişine sahip olması dikkat çekiyor. Bu durum, dönemin teknik yetenekleri ve kodlama pratikleri hakkında da fikir veriyor.
Bu 6502 BASIC kodu, Apple II, Commodore PET, VIC-20 ve C64 gibi bilgisayarların BASIC yorumlayıcılarının temelini oluşturdu. Özellikle Commodore'un bu BASIC sürümünü 25.000 dolarlık sabit bir ücret karşılığında lisanslaması, ilk bakışta mütevazı bir gelir gibi görünse de, bu anlaşma sayesinde Microsoft yazılımları milyonlarca yeni programcıyla buluştu ve bu programcılar ilk kodlama adımlarını bu sistemler üzerinde attılar.
GitHub'da yayınlanan 1.1 sürümü, özellikle Apple II, Commodore PET, Ohio Scientific (OSI), MOS Technology KIM-1 ve PDP-10 Simülasyon sistemlerini destekliyor. Microsoft'un belirttiğine göre, 1.1 sürümü 1978'de Commodore mühendisi John Feagans ve Bill Gates'in Microsoft'un Bellevue ofislerinde ortaklaşa uyguladığı, çöp toplayıcı (garbage collector) ile ilgili düzeltmeleri de içeriyor.
Toplamda 6.955 satır assembly kodu içeren bu sürüm, kişisel bilgisayar döneminin başlarındaki en önemli yazılımlardan biri olarak kabul ediliyor. Microsoft'un bu BASIC yorumlayıcısını açık kaynak olarak sunması, şirketin geçmişte GW-BASIC gibi ilk IBM PC'lerde yer alan ve daha sonra QBASIC ve Visual Basic'e evrilen yazılımlarını da açık kaynakla buluşturma geleneğini sürdürdüğünü gösteriyor.
