Bilim insanları, 2032 yılında Ay'a çarpma potansiyeli bulunan devasa bir asteroide karşı nükleer silah kullanma olasılığını değerlendiriyor. Ancak bu seçeneğin hayata geçirilmeden önce daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.
İncelemeler, 2024 YR4 olarak adlandırılan ve Aralık 2024'teki keşfinin ardından, sınırlı gözlemlerle yapılan analizlerde 2032'de Dünya'ya çarpma olasılığının %3.1'e ulaşmasıyla dikkat çeken bir asteroiti kapsıyor.
Yaklaşık 55 metre çapındaki bu asteroidin, bir şehri yok edebilecek büyüklükte olması medyada geniş yankı bulmuştu. Ancak yapılan sonraki gözlemler, asteroidin Dünya'ya yakın geçme ihtimalinin oldukça düşük olduğunu gösterdi. Şubat 2025 itibarıyla çarpma olasılığı 360'ta 1'in ( %0.28) altına düştü.
Bu, gezegenimiz için iyi bir haber olsa da, güncellenen takip verileri asteroidin Ay'a çarpma olasılığının ise yaklaşık %4 civarında olduğunu gösteriyor. Bu büyüklükte bir cismin Ay'a çarpması, Dünya üzerinde de bazı etkiler yaratabilir.
Astronotlar ve Uzay Araçları İçin Tehditler
Eğer 2024 YR4 büyüklüğünde bir asteroid Ay'a çarparsa, Ay yüzeyindeki toz ve küçük kayaçlardan oluşan regoliti fırlatarak düşük Dünya yörüngesindeki mikrometeoroid kalıntısını önemli ölçüde artıracaktır.
Araştırmacılar, yeni bir çalışmada, bu kalıntıların normal seviyelerin 1.000 katına kadar çıkabileceğini ve uzay araçlarını veya uzay giysilerini delebilecek küçük kaya parçaları nedeniyle astronotlar ve uzay araçları için tehdit oluşturabileceğini belirtiyor. Bu çalışma, henüz hakem denetiminden geçmemiş olup, preprint sunucusu Arxiv'de yayımlandı.
Bu durum, Uluslararası Uzay İstasyonu'nu (eğer planlandığı gibi 2031'de yörüngeden çıkmazsa) ve uyduları için bir tehdit oluştururken, asteroidi saptırma girişimlerinin daha büyük riskler yaratabileceği konusunda da uyarıda bulunuluyor. Asteroidin tam kütlesi hakkında büyük bir belirsizlik söz konusu, bu da rotasını değiştirme girişimlerinin de kesinlikten uzak olacağı anlamına geliyor. Kötü planlanmış bir sapma görevi, asteroidi yanlışlıkla Dünya'ya doğru itebilir.
Bilim insanlarının sapma konusunda deneyimleri mevcut: NASA'nın DART görevi, 2022'de bir asteroidin yörüngesini başarıyla değiştirmişti. Ancak yeni çalışmanın yazarları, 2024 YR4'ü saptırma girişimlerinin, cismin kütlesinin bilinmemesi ve 2032'deki yakın geçişine kadar nesneyi incelemek için çok sınırlı bir zaman penceresi olması gibi kısıtlamalar nedeniyle 'pratik olmayacağı' sonucuna vardılar.
Tek Seçenek Nükleer Silah mı?
Araştırmacılar bunun yerine asteroidi parçalama fikrini ele alıyor. DART benzeri bir uzay aracı gönderilerek asteroidi hareket ettirmek yerine, parçalara ayırmayı öneriyorlar. Bu henüz denenmemiş bir konsept olsa da, böyle bir görev için fırlatma penceresi Nisan 2030 ile Nisan 2032 arasında olduğundan, NASA'nın düşünmesi için birkaç yılı bulunuyor.
Bu seçenek başarısız olursa, NASA nükleer bir görev gönderebilir; yani bir roketle taşınan nükleer bir bombayı, asteroidin yaklaşmadan önce üzerinde veya yakınında patlatabilir. Bu yöntem de denenmemiş olsa da teorik olarak mümkün.
Bu görevin hazırlanması için biraz daha az zaman olacaktır, ancak araştırmacılara göre bu görev 2029 sonu ile 2031 sonu arasında fırlatılabilir.
Çalışma, asteroidin sorunsuz bir şekilde Ay'ın yanından geçme olasılığının hala %96 olduğunu vurguluyor. Ancak araştırmacılar, bu durumu asteroid parçalayan uzay araçları hakkında daha fazla araştırma yapmak için bir fırsat olarak görüyorlar.
Diğer araştırmacıları, uzay araçları için tahmini üretim süreleri sağlamaya ve olası daha ciddi tehditlere karşı daha fazla tasarım oluşturmaya çağırıyorlar.
