Bilim dünyasında heyecan verici bir gelişme yaşanıyor. Yakın zamanda yapılan bir insanlı klinik deneme, oksijenin rektal yolla verilmesinin en azından güvenli olduğunu gösterdi. Bu, daha önce şaka gibi gelse de, aslında ciddi bir tıbbi soruna çözüm olabilecek bir yöntemin kapısını aralıyor.
Bu konudaki araştırmalar, geçtiğimiz yıl fizyoloji alanında verilen IgNobel Ödülü'nü kazanmıştı. Ancak bu ödülün arkasında, hava yolu tıkanıklığı yaşayan hastalar için alternatif bir oksijen sağlama yöntemi geliştirme potansiyeli yatıyor. Eğer etkili olduğu kanıtlanırsa, bu yöntem hastalar için önemli bir cankurtaran olabilir.
Aslında bu fikir tamamen yeni değil. Bazı hayvan türlerinin, örneğin domuzlar, kemirgenler, kaplumbağalar ve bazı balıkların, ihtiyaç duyduklarında oksijeni farklı yollardan alabildikleri biliniyor.
Bilimsel adıyla 'enteral ventilasyon' olarak adlandırılan bu süreç, insanlarda uygulandığında, yüksek oranda oksijen içeren bir perflorokarbon sıvısının doğrudan rektuma verilmesini içeriyor. Amaç, oksijenin bağırsak duvarlarından emilerek kan dolaşımına karışmasını sağlamak ve böylece geleneksel solunum yöntemlerindeki sorunları aşmak.
Gerçekleştirilen ilk insanlı klinik deneme, yöntemin etkinliğini değil, öncelikle güvenliğini test etmeye odaklandı. Japonya'da 27 sağlıklı erkek gönüllü üzerinde yapılan bu denemede, gönüllülerden 60 dakika boyunca rektumlarında farklı miktarlarda (25 ila 1.500 mililitre) oksijensiz sıvı tutmaları istendi.
Denemede ciddi herhangi bir olumsuz yan etki rapor edilmedi. Ancak en yüksek hacimdeki sıvıyı kullanan katılımcılar, karında şişkinlik, rahatsızlık ve ağrı hissettiklerini belirttiler. Katılımcıların yalnızca yedisi bir saat boyunca 'nefesini' tutamadı. Geri kalan tüm yaşamsal bulgular ise stabil kaldı.
Osaka Üniversitesi'nden biyomedikal bilimci, bu ilk insan verilerinin sadece prosedürün güvenliğini gösterdiğini ve etkinliğini kanıtlamadığını belirtti. Ancak toleransın belirlenmiş olmasının, bir sonraki adımda yöntemin kan dolaşımına oksijen sağlama konusundaki etkinliğini değerlendirmek için zemin hazırladığı vurgulandı.
Bir sonraki denemede, oksijenli sıvı kullanılacak ve hastanın kan oksijen seviyelerini klinik olarak iyileştirmek için sıvının ne kadar süreyle tutulması gerektiği test edilecek.
Bu araştırma, prestijli bir bilimsel dergide yayımlandı.
