Bilim insanları, gelecekte yaşanabilecek olası sağlık krizlerine karşı bir önlem olarak, İsviçre'de bulunan ve şimdiden binden fazla dışkı örneğini barındıran bir 'kıyamet' deposunda insan dışkısı örneklerini derin dondurarak saklıyor. Araştırmacılar, 2029 yılına kadar bu örnek sayısını 10.000'e çıkarmayı hedefliyor.
Bu çabanın temel nedeni, dışkının milyarlarca mikrop içermesi. Bilim insanları, gelecek nesillerin tıbbi veya diğer sağlık sorunlarını çözmek için bu mikroplara ihtiyaç duyabileceği düşüncesiyle bu örnekleri koruma altına alıyor. İsviçre'deki depoda ayrıca, insan sağlığı için faydalı 'bağırsak dostu' mikroplar içeren yaklaşık 200 farklı fermente gıda türü de bulunuyor. Ekip, koleksiyona çevresel mikropları da eklemeyi planlıyor.
Uzun vadeli amaç, insanlarda, hayvanlarda, bitkilerde ve çevrede yaşayan mikropların yedek kopyalarına sahip olmak. Böylece gelecek nesiller ihtiyaç duyduklarında araştırma yapabilecek, ekosistemleri restore edebilecek ve yeni tıbbi tedaviler geliştirebilecekler.
Araştırmacılar, mikrop kaybının alerjik, otoimmün ve metabolik bozukluklar gibi kronik hastalıklarda endişe verici bir artışla ilişkili olduğunu belirtiyor. Mikrobiyal çeşitlilikteki bu kayıp, çevresel ekosistemlere de uzanarak tarım sistemlerini ve çevresel dayanıklılığı tehlikeye atıyor.
Yazarlar, insan faaliyetlerinin insan, hayvan ve çevre mikrobiyomlarını (mikrobiyal topluluklar) bozduğunu savunuyor. Örneğin, geleneksel tarım yöntemleri, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle buzulların erimesi ve antibiyotiklerin aşırı kullanımı, mikrobiyomları o kadar çok aşındırıyor ki, gelecekte bunların kurtarılması gerekebileceği düşünülüyor.
2018 yılında başlatılan ve Microbiota Vault adı verilen İsviçre'deki bu proje, Norveç'te bulunan ve gerçek dünyada azalan genetik çeşitliliği korumak amacıyla yaklaşık 1,3 milyon bitki örneğini barındıran Svalbard Küresel Tohum Ambarı'ndan ilham alıyor.
Proje, şu ana kadar 'başlangıç' aşamasındaydı ve dünya genelinden dışkı ile fermente gıdaların toplanması ve nakliyesinin fizibilitesini test ediyordu. Son yedi yılda Benin, Brezilya, Etiyopya, Gana, Laos, Tayland ve İsviçre'den toplam 1.204 dışkı ve 190 gıda örneği alındı ve bu örnekler Zürih Üniversitesi'nde -80 santigrat derecede saklanıyor.
Girişim şu anda 'büyüme' aşamasına geçti. Araştırmacılar, tehdit altındaki ekosistemlerden alınan mikroplar da dahil olmak üzere binlerce ek örnek toplamayı hedefliyor. Ambar için kalıcı bir yer bulma çalışmaları da devam ediyor; ideal olarak İsviçre veya Kanada gibi soğuk iklimli bir ülke düşünülüyor.
Araştırma ekibi, bu mikropları kurtarmanın 100 yıl sonra büyük bir felaketi önleyebileceğini ve bu mikrobiyal çeşitliliği gelecek nesillere karşı koruma yükümlülüğümüz olduğunu vurguluyor.
