Teknoloji devlerinin çatı kuruluşu olan bir sektör örgütü, Teksas eyaletinin mobil uygulama mağazalarından kullanıcıların yaşlarını doğrulamasını ve 18 yaş altı kullanıcılara kısıtlamalar getirmesini zorunlu kılan yeni yasasına karşı dava açtı.
Sektör örgütü, dün yaptığı açıklamada, "Teksas Uygulama Mağazası Hesap Verebilirlik Yasası, mobil uygulamaların tüm evreni üzerinde kapsamlı bir sansür rejimi getiriyor. Çocukları koruma yönündeki yanlış bir çaba içinde Teksas, akıllı telefonu veya tableti olan herkesin bir uygulama indirebilmesinden önce yaş kanıtı gerektirmeye karar verdi. 18 yaşın altındaki herkes, e-kitaplardan e-postalara, eğlenceye kadar indirmeye çalıştığı her uygulama ve uygulama içi satın alma için ebeveyn izni almak zorunda kalacak." ifadelerini kullandı.
Yapılan basın açıklamasında, söz konusu yasanın hem uygulama mağazaları hem de uygulama geliştiricileri üzerinde "kapsamlı bir yaş doğrulama, ebeveyn izni ve zorunlu konuşma rejimi" uygulayarak Birinci Anayasa'yı ihlal ettiği belirtildi. Uygulama mağazalarının bir kullanıcının 18 yaşın altında olduğuna karar vermesi durumunda, "ebeveynleri onay vermediği ve çocuğun hesabını kontrol etme hakkına sahip olmadığı sürece, yasanın neredeyse tüm uygulamaları ve yazılım programlarını indirmelerini ve herhangi bir uygulama içi satın alma yapmalarını yasakladığı" ifade edildi. "Ebeveynleriyle veya velileriyle hesaplarını ilişkilendiremeyen veya izin alamayan reşit olmayanlar, uygulama mağazası içeriğine erişmekten men edilecek." denildi.
Yasaya göre, uygulama geliştiricilerinin içeriklerini "birkaç alt kategoriye göre 'yaş derecelendirmesi' yapmaları ve kararlarını ayrıntılı olarak açıklamaları" ve "uygulamalarının işlevlerini, özelliklerini veya kullanıcı deneyimini her iyileştirdiklerinde veya değiştirdiklerinde uygulama mağazalarını yazılı olarak bilgilendirmeleri" gerekiyor. Dava dilekçesinde, yaş derecelendirme sisteminin "belirsiz ve uygulanamaz yaş kategorilerine" dayandığı ileri sürüldü.
Dava dilekçesinde, "Anayasamız bunu yasaklıyor. Yasalarımızdan hiçbiri, insanların kitapçı ve alışveriş merkezlerine girmeden önce yaşlarının sorulmasını gerektirmez. Birinci Anayasa, bu tür baskıcı yasaları siber dünyada olduğu kadar fiziksel dünyada da yasaklar." ifadeleri yer aldı.
Dava, Teksas Batı Bölgesi ABD Bölge Mahkemesi'nde açıldı. Sektör örgütünün üyeleri arasında Apple ve Google gibi şirketler bulunuyor ve bu şirketler yasanın uygulama kullanıcılarının gizliliğini azaltacağını belirtmişti. Şirketler yakın zamanda, gizlilik risklerini en aza indirmek için adımlar atacaklarını açıklayarak Teksas'ın yaş doğrulama yasasına uyma planlarını duyurdular.
Teksas'taki reşit olmayanlar da yasaya meydan okuyor
Teksas Uygulama Mağazası Hesap Verebilirlik Yasası, Utah ve Louisiana eyaletlerinde kabul edilen yasalara benziyor. Teksas yasası 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecekken, Utah ve Louisiana yasaları sırasıyla Mayıs ve Temmuz aylarında yürürlüğe girecek.
Teksas yasasına ayrıca bir öğrenci savunma grubu ve Teksas'tan iki reşit olmayan tarafından açılan farklı bir davada da itiraz ediliyor.
Bir avukat, "Birinci Anayasa, hükümetin gençlerin müstehcenlik gibi belirli kategoriler dışında bilgiye erişmeden önce ebeveynlerinden izin almasını gerektirmesine izin vermez. Anayasa ayrıca çocukları koruma adına yetişkinlerin konuşma erişimini kısıtlamayı yasaklar. Bu yasa, korunan ifade üzerinde önceden varsayılan olarak anayasaya aykırı olan bir ön kısıtlama sistemi getiriyor." açıklamasında bulundu.
İlgili hukuk bürosu, yasanın "sosyal medyayı aşarak, Wikipedia, arama uygulamaları ve internet tarayıcıları gibi ana akım eğitim, haber ve yaratıcı uygulamaları; WhatsApp ve Slack gibi mesajlaşma hizmetlerini; Audible, Kindle, Netflix, Spotify ve YouTube gibi içerik kütüphanelerini; Coursera, Codecademy ve Duolingo gibi eğitim platformlarını; The New York Times, The Wall Street Journal, ESPN ve The Atlantic gibi haber uygulamalarını; ve Substack, Medium ve CapCut gibi yayın araçlarını kapsadığını" belirtti.
Her iki dava da, Teksas yasasının, çocuklara şiddet içeren video oyunlarının satışını kısıtlayan bir Kaliforniya yasasını iptal eden Yüksek Mahkeme'nin 2011 tarihli kararında emsal teşkil ettiğini savunuyor. Yüksek Mahkeme, daha önceki bir kararında, bir eyaletin çocukları zarardan koruma gücünün "çocukların maruz kalabileceği fikirlere kısıtlama getirme serbest bir gücü içermediğini" belirtmişti.
Teknoloji sektörü, içerik denetimiyle ilgili birden fazla yasa nedeniyle Teksas'a dava açtı. 2022'de Yüksek Mahkeme, büyük sosyal medya şirketlerinin bir kullanıcının görüşüne göre gönderileri denetlemesini yasaklayan bir Teksas yasasını engellemişti. O davadaki hukuki süreç devam ediyor. Haziran 2025'te karara bağlanan ayrı bir davada ise Yüksek Mahkeme, pornografik sitelerde yaş doğrulama gerektiren bir Teksas yasasını onamıştı.
