Kilo verme sürecinde çığır açan Ozempic ve benzeri ilaçlar, kan şekerini ve iştahı düzenlemeye yardımcı olan doğal hormon GLP-1'i taklit ederek çalışıyor. Şimdi yapılan yeni bir araştırma, bağırsak mikrobiyomu tarafından üretilen yan ürünlerin de aynı etkiyi gösterebileceğini ortaya koyuyor.
Bağırsaklarımızda bulunan ve doğal GLP-1 üretiminden sorumlu olan enteroendokrin hücreler (EECs) ile ilgili yapılan güncel çalışmalar, EEC sayısındaki azalmanın ve GLP-1 üretimindeki düşüşün obeziteyi tetikleyebileceğine işaret ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Marshall Üniversitesi'nden araştırmacılar, laboratuvarda geliştirilen mini-bağırsak organoidleri üzerinde yaptıkları deneylerle, daha az sayıda EEC ile obezite arasındaki bağlantıyı doğruladı. Dahası, bu eksikliği gidermenin bir yolunu da keşfettiler.
Araştırmacılar, EEC sorununu çözmek için amino asit olan triptofanın takviyelerine yöneldi. Triptofanın, başta indole olmak üzere bir metaboliti aracılığıyla bağırsak sağlığını desteklediği biliniyordu.
Ekibin çalışmasında ortaya koyduğu önemli bulgu ise, triptofan ve indole'ün yeni EEC'ler üretmek için bir üretim hattı oluşturarak daha fazla GLP-1 salgılanmasını sağlaması. Bu durum, Ozempic dozunun sağladığı etkiyi daha doğal bir yolla elde etmek anlamına geliyor.
Tavuk, yumurta, peynir ve bazı tohumlar gibi gıdalarda bulunan triptofanın, beslenme takviyeleri veya probiyotikler aracılığıyla bağırsaklara iletilerek gerekli kimyasal reaksiyonun başlatılabileceği düşünülüyor.
Araştırmacılar, beslenme kaynaklı triptofandan elde edilen mikrobiyal metabolitlerin, obeziteyle ilişkili hormon salgılayan bağırsak hücrelerindeki azalmaları tersine çevirebileceğini belirtiyor.
Ayrıca, bu sürecin gerçekleştiği belirli bir hücre reseptörü olan aril hidrokarbon reseptörü (AhR) de belirlendi. Bu da araştırmacılara hedeflenmesi gereken net bir nokta sunuyor.
Henüz tedavi yöntemleri uzun bir yol olsa da, bu ilk bulgular oldukça umut verici.
Ozempic, tip 2 diyabet ve obezitenin tedavisinde kullanılan GLP-1 reseptör antagonistleri sınıfına ait bir ilaç. Ancak bu tür tedavilerin yan etkileri olabiliyor ve vücudun GLP-1'i daha doğal yollarla üretmesi tercih edilebilir.
Bu tür çalışmaların motivasyonlarından biri de bu. Son yıllarda farklı bilim insanı ekipleri, bağırsak bakterilerini düzenleyerek ve beslenme alışkanlıklarımızı değiştirerek vücudun GLP-1 üretimini artırmanın yollarını araştırmıştı.
Bundan sonraki adımlardan biri, bu deneyleri laboratuvar ortamından çıkarıp gerçek insan denekler üzerinde uygulamak olacak. Mevcut laboratuvar testleri araştırmacılara faydalı ipuçları sağlasa da, insan vücudundaki süreçler ve reaksiyonlar farklılık gösterebilir ve bu da ileriki çalışmalarda incelenecektir.
Araştırmacılar, yayınladıkları makalede, EEC farklılaşmasının düzenlenmesinde yer alan moleküler oyuncuların ve sinyal yollarının normal ve obez bireylerde farklılık gösterebileceğini ifade ediyor.
Araştırma, International Journal of Molecular Sciences dergisinde yayımlandı.
