Avrupa Birliği, GSYİH açısından dünyanın ikinci büyük ekonomisi olmasına rağmen, yapay zeka (YZ) pazarındaki konumunu güçlendirmek için önemli adımlar atıyor. ABD ve Çin'in gerisinde kalmamak amacıyla Birlik, yüksek kapasiteli veri merkezlerinden oluşan bir ağ kurmak için 30 milyar dolarlık bir girişim başlattı. Bu yeni tesisler, her biri 100.000 YZ GPU'sunu barındırabilecek gigawatt ölçeğinde bir hesaplama gücü sunmayı hedefliyor.
Avrupa Birliği, şu ana kadar 13 YZ veri merkezinin kurulması için 10 milyar Euro tahsis etti. Buna ek olarak, gigawatt ölçeğindeki YZ tesisleri ağı için 20 milyar Euro'luk bir başlangıç fonu ayrıldı. Bu projeye 16 üye ülkeden 76 başvuru geldiği ve 60 potansiyel lokasyonun değerlendirildiği belirtiliyor. İlk tesislerin önümüzdeki haftalarda faaliyete geçmesi ve Münih'te büyük ölçekli bir projenin ise Eylül ayı başında tamamlanması planlanıyor.
Her bir gigawatt ölçekli veri merkezinin yaklaşık 3 ila 5 milyar Euro'ya mal olması ve mevcut YZ veri merkezlerinden çok daha yüksek bir hesaplama gücü sağlaması bekleniyor. Bu tesislerin, her biri 100.000'den fazla gelişmiş YZ GPU'sunu destekleyebileceği tahmin ediliyor. Karşılaştırma yapmak gerekirse, bazı YZ süper bilgisayarları 100.000 GPU ile yaklaşık 150 MW güç tüketebiliyor, bu da gigawatt ölçeğindeki bir tesisin çok daha fazla sayıda GPU'yu destekleyebileceği anlamına geliyor.
Avrupa Birliği'nin bu girişimi, yapay zeka alanında kamu tarafından finanse edilen en büyük projelerden biri olarak öne çıkıyor. Çin'in bu alandaki toplam yatırımlarının altında kalsa da, diğer büyük ekonomilerin YZ yatırımlarının oldukça önünde yer alması bekleniyor.
Avrupa Komisyonu'nun teknoloji politikalarından sorumlu başkan yardımcısı, Avrupa'da güçlü bir yetenek havuzu bulunduğunu ancak hesaplama kaynaklarına erişimdeki kısıtlılıkların gelişimi yavaşlattığını belirtti. Bu büyük YZ veri merkezlerinin kurulması, bu sorunu çözerek Birlik genelinde YZ sektörünü canlandırmayı amaçlıyor.
Projenin ölçeği ve sürdürülebilirliği konusunda bazı sorular da bulunuyor. Projeye ayrılan kamu fonlarının ne kadarının doğrudan devlet tarafından yatırım olarak aktarılacağı ve veri merkezlerinin kesin teknik özelliklerinin henüz netleşmediği belirtiliyor. Nvidia GPU'ları ve diğer gelişmiş YZ hızlandırıcılarına erişim sağlansa da, donanım tedariğinin sadece bir başlangıç olduğu vurgulanıyor.
Bu veri merkezlerinin karlı bir şekilde işletilmesi ve dünya standartlarında YZ ürünleri geliştirmek için iş modeli geliştirilmesi, kapsamlı planlama ve özel şirketlerin ilgisi gerektiriyor. Bu nedenle, Avrupa'daki YZ altyapı çalışmaları, Çin'in yaptığı hatalardan kaçınmak amacıyla daha kademeli bir şekilde ilerleyebilir.
Ancak en büyük endişelerden biri enerji tedariği. Gigawatt ölçeğindeki bir veri merkezi muazzam miktarda güç gerektiriyor ve bu gücü sağlayacak üretim kapasitesinin oluşturulması yıllar alabilir. Avrupa'nın mevcut elektrik şebekesi altyapısının bu kadar yüksek yüklere hazır olup olmadığı ve büyük çaplı yükseltmelere ihtiyaç duyulup duyulmayacağı projenin zaman çizelgesini etkileyebilir.
