Bilim insanları, kullanılmış mutfak yağlarını olağanüstü derecede güçlü, hatta bir otomobili çekebilecek kadar dayanıklı geri dönüştürülebilir plastiklere dönüştürmeyi başardı.
Araştırmacılar tarafından yapılan ve yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, yenilebilir olmayan atıkları faydalı polimerlere dönüştürmek, yeni malzemeler üretmek için sürdürülebilir bir yöntem sunuyor.
Bu tür atık kaynaklarından biri de kullanılmış mutfak yağı. Her yıl dünya genelinde milyarlarca galon atık yağ üretiliyor. Bu atık yağlar şimdiye kadar yağlayıcılar, yapışmaz kaplamalar ve yakıt gibi alanlarda kullanıldı, ancak büyük bir kısmı hala çöpe atılıyor. Yeni araştırmada bilim insanları, atık yağı güçlü yapışkan ve geri dönüştürülebilir faydalı plastiklere dönüştürmenin bir yolunu buldu.
Yağlar, gliserol moleküllerine bağlı uzun yağ asidi zincirlerinden oluşur. Araştırmacılar, yağ moleküllerini kimyasal olarak ayırdı ve bir dizi reaksiyonla ürünleri daha basit moleküllere dönüştürdü.
Son alkol ve ester moleküllerini çeşitli şekillerde birleştirerek, araştırmacılar çeşitli polyester plastikler senteleyebildi. Ester moleküllerinde, bir oksijen atomuna çift bağlı bir karbon atomu ve ayrıca tek bir oksijen atomuna bağlı bir karbon zinciri bulunur.
Plastiklerin erime noktaları ve kristal yapıları gibi özelliklerini test eden araştırmacılar, bu polimerlerin ambalajlarda ve plastik torbalarda yaygın olarak kullanılan düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) ile benzer özellikler taşıdığını keşfetti.
Polyesterler aynı zamanda yapışkandı. Bunun nedeni, polimerdeki oksijen atomlarının, sadece karbon ve hidrojen atomlarından oluşan bir hidrokarbon olan LDPE'nin aksine, çeşitli malzemelerle güçlü bağlar kurabilmesidir.
Araştırmacılar, polimerin yapışkanlık gücünü test etmek için iki paslanmaz çelik plakayı birbirine yapıştırdı. Plakalar, üzerine 123 kilogram ağırlık asılmasına rağmen sıkıca yapışık kaldı. Bu yapıştırılmış çelik parçalarla hafif yokuş yukarı bir eğimde dört kapılı bir sedanı çekmek de sorunsuz gerçekleşti. Bu, bu polimerlerin, ekibin test ettiği ticari olarak mevcut yapıştırıcılarla eşit veya onlardan daha güçlü olduğunu gösteriyor.
Bu özellikler, bu yapıştırıcıları "ambalaj, otomotiv bileşenleri, tıbbi cihazlar ve elektronik ürünlerde kullanılan laminatlar ve yapıştırıcılarda kullanıma uygun hale getiriyor" diye belirtti araştırmacılar.
Polyester plastikler, orijinal bileşenlerine kolayca geri dönüştürülebildi ve daha sonra tekrar plastiğe dönüştürülebildi. Birkaç geri dönüşüm döngüsü, plastiklerin özelliklerinde çok az etkiye neden oldu. Bazı plastikler, yüksek yoğunluklu polietilen ve polipropilen gibi diğer yaygın plastiklerle birlikte de geri dönüştürülebildi.
Araştırmacılar, "Bu çalışma, yenilebilir olmayan biyokütle atıklarının, petrol bazlı plastiklere çevre dostu alternatifler için yenilenebilir bir kaynak potansiyelini vurgulamaktadır" dedi.
