Son yıllarda yapılan fosil araştırmaları, dinozorların büyük asteroit çarpmasından hemen öncesine kadar sağlıklı ve gelişmekte olduğunu gösteriyor. New Mexico'dan elde edilen yeni bulgular, bu teoriyi daha da güçlendirerek, devasa göktaşının gezegene çarpmadan önce dinozorların dünyasında her şeyin yolunda olduğunu ortaya koyuyor.
Bilim insanları uzun süredir, Kretase Dönemi'nin (yaklaşık 145 ila 66 milyon yıl önce) sonlarında devasa bir asteroit Meksika'nın Yucatán Yarımadası'na çarpmadan önce, kuş olmayan dinozorların bir gerileme döneminde olup olmadığını tartışıyorlardı. Son yapılan araştırmalar, dinozorların 'doruk noktasında' vurulduğunu ve eğer o lanetli asteroit olmasaydı hala dünyada dolaşabileceğini destekliyor.
Araştırmacılar, New Mexico'daki Naashoibito Üyesi fosil alanındaki kayaları incelediler. Bu bölge, 21 metre uzunluğundaki Alamosaurus gibi uzun boyunlu sauropodların yanı sıra etçil tyrannosaurları, boynuzlu dinozorları ve ördek gagalı dinozorları barındıran zengin bir Kretase ekosistemini korumuştu. Bu kayaların yaş tayini, ekosistemin Chicxulub asteroit çarpmasından hemen öncesine kadar var olduğunu gösteriyor. Bu da New Mexico'daki son dinozorların, gökten gelen ölümden önce gayet iyi durumda olduğunu ima ediyor.
Araştırmanın baş yazarı, New Mexico State Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü'nden doçent Andrew Flynn, “En azından kitlesel yok oluş olayından önce, gelişmekte oldukları görülüyor” dedi. “New Mexico'daki Naashoibito Üyesi'nde çeşitli dinozor faunası bulunuyor, dolayısıyla dinozor popülasyonu sağlıklı görünüyor.”
Asteroid, kuşlar dışındaki tüm dinozorların da dahil olduğu yaklaşık %75 canlı türünün yok olduğu bir kitlesel yok oluş olayını tetiklemişti. Daha önceki bazı araştırmalar, dinozor çeşitliliğinin Kretase'nin Maastrichtiyen Çağı'ndaki (72.1 ila 66 milyon yıl önce) bir yeniden yapılanmanın parçası olarak azaldığını ve iklim değişikliği gibi çevresel faktörlerin dinozorları felakete daha duyarlı hale getirdiğini öne sürmüştü. Ancak, diğer araştırmacılar asteroidin dinozorların refah çağına bir ara verdiğini savunuyordu.
Kretase-Paleojen (K-Pg) sınırını, yani Kretase Dönemi'nin sonunu işaret eden kayalar hakkında bilim insanlarının bildiği çoğu şey, ABD'nin kuzey Büyük Ovaları'ndaki Hell Creek ve Fort Union gibi oluşumlardan geliyordu, bu da başka yerlerde neler olup bittiği konusunda büyük bir belirsizlik olduğu anlamına geliyordu.
Paleontologlar, Naashoibito Üyesi'nin New Mexico'nun bilinen son kuş olmayan dinozorlarını içerdiğini biliyorlardı, ancak bu fosillerin tam yaşı tartışmalıydı. Yeni çalışmada araştırmacılar, iki kaya yaşlandırma yöntemini birleştirerek bu belirsizliği çözmeye çalıştılar.
Flynn, “Kaya yaşlarını belirlemek için iki farklı, bağımsız yöntem elde etmek istedik” dedi.
Bu yöntemlerden ilki, argon izotoplarındaki radyoaktif bozunmanın ölçülmesini içeriyordu. İkincisi ise manyetik alanlardan yararlandı: Dünya'nın manyetik alanı “normal” bir durum ile (manyetik kuzeyin kuzey olduğu, günümüzdeki gibi) ters bir durum arasında (manyetik kuzeyin güney olduğu) gidip gelir. Araştırmacılar, bu değişimlerin Dünya'nın tarihinde ne zaman meydana geldiğini bildikleri için, kayalardaki manyetik kutup yönünü ölçerek yaşlarını belirleyebiliyorlar.
Yaşlandırma yöntemleri, Naashoibito Üyesi'ni yaklaşık 66.4 ila 66 milyon yıl öncesine yerleştirdi; bu da oradaki dinozorların asteroit çarpmasından yaklaşık 340.000 yıl önce yaşadığı anlamına geliyor. Araştırmacılar ayrıca New Mexico'nun dinozorlarının benzersiz olduğunu ve Kuzey Amerika'nın batısında farklı dinozor çeşitliliği ceplerinin bulunduğunu ortaya koydu.
Çalışmaya dahil olmayan ve Science dergisinde eşlik eden bir perspektif yazısı yayımlayan North Carolina State Üniversitesi'nden bir paleontolog olan Lindsay Zanno, “Maastrichtiyen Çağı'ndaki bu revize edilmiş dinozor çeşitliliği tahminleri hala Kuzey Amerika'da dinozor çeşitlenmesinin zirvesi olan önceki Campanian Çağı'nın bolluğuyla eşleşmiyor” diye yazdı. “Bununla birlikte, Maastrichtiyen biyoçeşitliliğinin mevcut tahminleri, Geç Kretase'nin diğer çoğu çağından hala daha yüksek.”
Yeni çalışma, asteroid çarpmasıyla ani bir yok oluş yaşayan dinozorların resmini çiziyor ve ardından memelilerin hızla yükselişine yol açıyor. Ancak, bunun her yerde böyle olup olmadığı hala belirsizliğini koruyor.
Flynn, “Bu çalışma, Dünya'nın tarihinin bu inanılmaz derecede önemli zaman dilimi boyunca daha önce yeterince çalışılmamış yerlere odaklanma ihtiyacını gerçekten vurguluyor” dedi. “Batı Kuzey Amerika'da iyi tarihlenmiş yeni bir dinozor içeren bir yerin eklenmesi bile, dinozorların bu gerçekten ilginç resmini görmemizi sağlıyor.”
