AMD'nin doğrudan son kullanıcıya satmadığı, genellikle hazır sistemlerle birlikte gelen referans tasarım Radeon RX 9070 XT ekran kartı, meraklı bir kullanıcı tarafından detaylıca incelendi, parçalarına ayrıldı ve test edildi. Bu özel modelin yüksek GDDR6 bellek sıcaklıklarını düşürmek için termal ped değişiminin etkili olduğu görüldü.
Nadir Referans Model İncelendi
AMD'nin kendi üretimi olan (MBA - Made by AMD) Radeon RX 9070 XT ve RX 9070 modelleri, perakende pazarında doğrudan yer almıyor. Bunun yerine, genellikle hazır bilgisayar sistemleri içinde bulunuyorlar. Ancak zaman zaman bu kartlar, bazı kanallar aracılığıyla ikinci el veya sıfır olarak satışa sunulabiliyor. Özellikle Çin gibi pazarlarda yüksek fiyatlarla alıcı bulduğu rapor ediliyor. Bu durum, kartların sınırlı sayıda olması ve bölgesel vergilerden kaynaklanıyor.
Tasarım ve Soğutma Detayları
İncelenen referans model, 2.5 yuva kaplayan bir tasarıma sahip. Siyah renkli bir kasa ve kartın arkasını tamamen kaplayan bir arka plaka ile geliyor. Arka plakada, üç fanlı soğutma sisteminin üçüncü fanının ürettiği havayı dışarı atmak için geniş bir kesik bulunuyor. Kartın yanlarında ve arkasında büyük Radeon logoları göze çarpıyor. Güç için çift 8-pin konnektör gerektiren kart, görüntü çıkışı olarak 1 adet HDMI ve 3 adet DisplayPort portu sunuyor.
Soğutma bloğunun altına bakıldığında, iki blok halinde tasarlanmış, 8 adet bakır ısı borusuyla desteklenen büyük bir alüminyum yaprakçıklı soğutucu görülüyor. Referans tasarıma sahip PCB üzerinde toplam 14 faz bulunuyor. Samsung üretimi GDDR6 bellek yongaları ve merkezde GPU yer alıyor. GPU üzerinde Honeywell PTM7950 termal macun kullanıldığı belirtiliyor.
Sıcaklık Testleri ve Termal Ped Değişiminin Önemi
Kullanıcı, kartın sıcaklık değerlerini ölçmek için çeşitli sentetik testler gerçekleştirdi. Popüler stres testi Furmark altında, standart termal macun ile GPU sıcaklığı en fazla 62°C'ye, HotSpot (en sıcak nokta) sıcaklığı 84°C'ye ve bellek sıcaklığı ise 88°C'ye ulaştı.
Kullanıcı daha sonra standart termal macunu farklı bir çözümle değiştirdiğinde, çekirdek sıcaklıklarında önemli bir değişiklik olmazken, bellek sıcaklıklarında 6°C'lik bir düşüş (82°C) gözlemledi. Ancak, genel olarak RX 9070 serisi kartlarda, özellikle bazı özel tasarım modellerde yüksek bellek sıcaklıkları rapor ediliyor. Bu durum, kullanıcıların daha düşük bellek sıcaklıkları elde etmek için genellikle termal *pedleri* değiştirmesi gerektiğini gösteriyor. Yapılan testler de termal ped değişiminin, özellikle yüksek GDDR6 sıcaklıklarını kontrol altına almada kritik rol oynadığını destekler nitelikte.
Sonuç
Genel olarak, AMD Radeon RX 9070 XT referans tasarımı oldukça başarılı görünse de, Avrupa veya Amerika gibi pazarlarda doğrudan satılmıyor olması üzücü. Benzer şekilde Türkiye pazarında da bu referans modele ulaşmak pek mümkün değil. Neyse ki, kullanıcıların tercih edebileceği birçok farklı üreticinin özel tasarım modelleri piyasada mevcut.
