İşlemci devi AMD ve Intel, x86 mimarisinin geleceğini şekillendirmek ve yeni özelliklerin her iki firma tarafından da desteklenmesini sağlamak amacıyla kurdukları x86 Ecosystem Advisory Group'un (x86 Ekosistem Danışma Grubu) birinci yılını kutluyor. Bu iş birliği sayesinde, yakın zamanda piyasaya sürülecek işlemcilerde kullanılacak dört yeni özellik onaylandı. Bu yenilikler arasında uzun zamandır beklenen bellek etiketleme (memory tagging) de bulunuyor.
AMD ve Intel'in üzerinde anlaştığı ve çapraz satıcılar tarafından desteklenecek yeni yetenekler arasında ACE (Advanced Matrix Extension) ve AVX10 bulunuyor. Bu özellikler, matris çarpımı ve vektör işlemlerinin performansını artırmayı hedefliyor. Ayrıca, FRED (Flexible Return and Event Delivery) ve ChkTag (x86 Memory Tagging) adındaki iki yeni özellik, yazılım ve donanım arasındaki gecikmeleri azaltacak ve bellek taşması (buffer overflows) veya serbest bırakıldıktan sonra kullanım (use-after-free) gibi hataları tespit etmeye yardımcı olacak.
Intel'in Granite Rapids işlemcileri AVX10.1 ve AMX desteği sunarken, Sapphire Rapids serisi AMX komut setini ilk kez desteklemişti. x86 EDA'nın onaylamasıyla birlikte, AVX10 ve AMX desteği AMD'nin gelecek nesil işlemcilerine de entegre edilecek. Bu desteğin Zen 6 veya Zen 7 mimarisiyle gelip gelmeyeceği ise henüz belirsizliğini koruyor.
FRED teknolojisi, 2023 yılında Intel tarafından kamuoyuna duyurulmuştu ve geliştirici dokümanlarında detaylı olarak yer alıyor. Bu teknoloji, geleneksel x86 kesme (interrupt) ve istisna (exception) mekanizmalarının yerini alarak, bağlam anahtarlarını (context switches) basitleştirmeyi, gecikmeleri azaltmayı, performansı artırmayı ve destekleyen işletim sistemlerinde güvenliği iyileştirmeyi amaçlıyor.
FRED, donanım tarafından tanımlanan bir giriş ve çıkış yoluyla, işlemcinin kullanıcı modu (ring 3) ile çekirdek modu (ring 0) arasındaki geçişlerini hızlandırıyor. Bu özellik, her uygulama işletim sistemiyle etkileşime girdiğinde (ki bu saniyede milyonlarca kez gerçekleşir) meydana gelen yüksek gecikmeleri azaltacaktır. Geleneksel Kesme Tanımlama Tablosu (IDT) ve IRET mekanizmaları yazılım tabanlıyken, FRED donanım tarafından tanımlanmış ve doğrulanmış bir yol sunarak performansa ek olarak güvenilirlik ve güvenliği de artırıyor.
Şu ana kadar AMD'nin FRED konusundaki tutumu net olmasa da, bu özelliğin x86 EAG tarafından çapraz satıcı bir yetenek olarak tanınmasıyla birlikte zamanla AMD platformlarına da eklenmesi bekleniyor.
Çapraz satıcı x86 EAG özelliklerinin belki de en dikkat çekici olanı, daha önce pek konuşulmayan ChkTag (x86 Bellek Etiketleme) yeteneğidir. Bu özellik, bellek erişim hataları gibi sorunları (bellek taşmaları, serbest bırakıldıktan sonra kullanım, sınır dışı bellek erişimleri) doğrudan donanım seviyesinde yakalamak için ekleniyor. Bellek etiketleme, modern işlemcilerde hızla standart bir özellik haline geliyor çünkü çeşitli hataları donanım düzeyinde yakalama potansiyeli taşıyor ve uygulanması nispeten kolay. Bu nedenle, Apple ve Ampere'nin modern işlemcilerinde Arm'ın MTE teknolojisi destekleniyor.
AMD ve Intel'in ChkTag'ı (x86 Bellek Etiketleme) işlemcilerine ne zaman entegre etmeyi planladığı henüz net değil. x86 Ekosistem Danışma Grubu'nun duyurusu, her iki şirketin de bu özelliği destekleme taahhüdünü gösteriyor, ancak belirli bir zaman çizelgesi bulunmuyor. Bu denli derinlemesine donanımsal değişiklikler genellikle işlemci mikro mimarisine entegre edildiği için, FRED ve ChkTag desteğinin birkaç yıl sonra gelmesi bekleniyor.
