Bilim insanları, Alzheimer hastalığı için umut vaat eden yeni bir tedavi sınıfı tanımladı. Şaşırtıcı olan şu ki, bu ilaçlar halihazırda HIV ve hepatit B tedavisinde yaygın olarak kullanılıyor.
Nükleozit ters transkriptaz inhibitörleri (NRTI'ler) adı verilen bu ilaçlar, antiretroviral etkilerinin yanı sıra inflamasyonu (iltihaplanma) tetikleyen mekanizmaları, yani inflamatuarları da engelliyor.
ABD'de yapılan bir araştırma ekibi, NRTI'lerin bu inflamatuar engelleme özelliğini incelemek üzere yola çıktı. Ekip, HIV veya hepatit B tanısı almış, 50 yaş üstü 271.198 kişiye ait iki büyük sağlık sigortası veri tabanındaki bilgileri analiz etti.
Bu gruptaki, daha önce NRTI kullanma geçmişi olan bireylerin, farklı tedaviler alanlara kıyasla Alzheimer geliştirme risklerinde "önemli ve kayda değer düşüşler" görüldü.
Çoğunlukla yaşlı erkeklerden oluşan bir veri tabanında, riskteki bu azalma, NRTI kullanımının her yılı için yüzde 6 olarak ölçüldü. Daha dengeli yaş ve cinsiyet dağılımına sahip, ticari sigortalı bir nüfusu içeren diğer veri tabanında ise risk azalması, NRTI kullanımının her yılı için yüzde 13 olarak saptandı.
Çalışmanın gözlemsel doğası nedeniyle bu durum doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi göstermese de, daha fazla araştırmaya değer güçlü bir ilişki olduğu açık.
Araştırmacılar yayımladıkları makalede, "Riskteki azalma, Alzheimer hastalığı ile ilişkili olduğu bilinen çok sayıda ek hastalık düzeltildikten sonra, iki büyük ve çeşitli sağlık sigortası veri tabanında gözlemlendi." ifadelerini kullandı.
İnflamatuarlar, vücutta iltihaplanmayı tetikleyen alarmlar gibi davranır ve Alzheimer'ın beyinde yerleşme biçiminde rol oynadığı düşünülüyor.
Bilim insanları Alzheimer'ın tam olarak nasıl başladığından emin olmasa da, amiloid-beta ve tau proteinlerinin birikmesiyle tetiklenen nöroinflamasyonun (sinir sistemi iltihabı) bir şekilde işin içinde olduğu ve hastalığın tedavisi için bir yol sunabileceği açık.
Mevcut ilaçların yeniden konumlandırılması, Alzheimer tedavilerinin daha hızlı geliştirilmesi için bir yol sunuyor. Bu yeni çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, NRTI'lerin Alzheimer için klinik denemelerini görmek istiyor. Bu ilaçların karaciğer sorunları ve sinir sistemi üzerindeki etkileri gibi bazı yan etkilerinin üstesinden gelmek için çalışmalar şimdiden devam ediyor.
Araştırmacılardan biri, "NRTI'lerin daha güvenli ve daha etkili bir versiyonu olan K9 adında yeni bir inflamatuar engelleyici ilaç da geliştirdik." bilgisini paylaştı ve ekledi: "Bu ilaç, diğer hastalıklar için zaten klinik denemelerde ve K9'u Alzheimer hastalığında da test etmeyi planlıyoruz."
Alzheimer hakkındaki anlayışımızda ve hastalığa yönelik potansiyel tedavilerin geliştirilmesinde düzenli olarak ilerleme kaydediyoruz. Bu son çalışma yalnızca belirli tıbbi rahatsızlıkları olan kişilere odaklansa da, bulgular vücuttaki iltihaplanmayı düzenleme yolları üzerine daha geniş araştırmaları haklı çıkaracak kadar dikkat çekici.
Aynı araştırmacı, "Dünya genelinde her yıl 10 milyondan fazla insanın Alzheimer hastalığına yakalandığı tahmin ediliyor." dedi ve bulgularına dayanarak "Sonuçlarımız, bu ilaçları almanın her yıl yaklaşık 1 milyon yeni Alzheimer vakasını önleyebileceğini düşündürüyor." yorumunda bulundu.
Araştırma, saygın bir bilim dergisinde yayımlandı.
