Almanya'nın Leipzig kenti yakınlarındaki bir tarlada metal dedektörüyle arama yapan bir define avcısı, Saksonya eyaletinde bulunan en eski para olma özelliği taşıyan 2.200 yıllık bir 'gökkuşağı kupa' keşfetti. Nadir bir Kelt para birimi örneği olan altın sikke, neredeyse ilk günkü kondisyonuyla dikkat çekiyor.
Yetkililer, bulunan altın paranın tarihimizin somut bir parçası olduğunu ve Keltler ile yapılan ticaret hakkında yeni bilgiler sunduğunu belirtti. Kelt sikkeleri genellikle Çek Cumhuriyeti'nin kuzeybatısındaki Bohemya bölgesinde bulunsa da, Saksonya Kelt yerleşim alanı dışında kabul ediliyor. Bu keşfe kadar Saksonya'da yalnızca iki Kelt parası bulunmuştu. Yeni bulunan sikke, Leipzig dışındaki bir mahallede bulunduğu için 'Gundorf Gökkuşağı Kupası' olarak adlandırıldı.
Almanca'da 'küçük gökkuşağı el kasesi' anlamına gelen 'regenbogenschüsselchen' kelimesinden türetilen Kelt gökkuşağı kupaları, adını kıvrımlı şeklinden ve gökkuşağının yere değdiği yerde hazine bulunabileceğine dair batıl inançtan alıyor. Bu kupalar, bir zamanlar Avrupa'da yaşayan ve daha sonra Roma'yı da yağmalayan savaşçı Kelt kabileleri tarafından yapılmıştı.
Gundorf Gökkuşağı Kupası'nın ön yüzünde stilize edilmiş bir geyik veya benzeri bir hayvan başı tasviri yer alırken, arka yüzünde kalın uçlu açık bir boyun halkası (muhtemelen bir Kelt torku veya torque), köşeleri yuvarlak bir yıldız ve bir küre bulunuyor.
Sikkeyi inceleyen yetkililer, yaklaşık 2 gram ağırlığındaki (bir ABD kuruşu ağırlığında) paranın 'neredeyse bozuk para kondisyonunda' olduğunu ve para olarak dolaşımda bulunmasının pek olası olmadığını ifade etti. Yetkililere göre bu sikke, daha çok Keltlerle ticaret ilişkileri olan üst sınıftan birine ait bir statü sembolü veya değer saklama aracıydı.
Son zamanlarda Almanya'da çeşitli gökkuşağı kupalarının bulunması, Keltler ile Cermen kökenli halklar arasındaki ticaret ilişkileri hakkında bilgiler sunuyor. 2021 yılında arkeologlar, Brandenburg eyaletinde 41 adet düz gökkuşağı kupasından oluşan bir hazine bulmuştu. M.Ö. 1. yüzyılda basıldığı düşünülen bu sikkelerin, Keltler Brandenburg'da yaşamadığı için ticaret yoluyla elde edildiği tahmin ediliyor. 2023 yılında ise Bavyera eyaletinde, üzerinde nadir görülen dört köşeli bir yıldız deseni bulunan tek bir gökkuşağı kupası keşfedildi. Bu kupanın, yakındaki eski bir yol boyunca seyahat eden biri tarafından düşürüldüğü düşünülüyor.
Gundorf Gökkuşağı Kupası tek bir sikke olmasına rağmen, Saksonya'daki keşfi ve Almanya'nın farklı yerlerindeki benzer örnekler, iki binyıldan daha uzun bir süre önce Keltler ile Saksonya'da yaşayan halklar arasındaki düzenli temas ve bağlantılara dair kanıtlar sunuyor.
