Sokaklarda, parklarda, hatta nehir kenarlarında terk edilmiş halde bulunan alışveriş arabaları, artık kirlilik ve israfın sembolü haline geldi. Yapılan yeni bir bilimsel çalışma ise bu durumun gezegenimiz üzerindeki etkisinin tahmin edilenden çok daha büyük olduğunu ortaya koydu.
Araştırmacılar, İngiltere'de her yıl yaklaşık 520 bin alışveriş arabasının terk edildiğini ve bu durumun hem çevresel maliyetini hem de geri kazanım, tamir ve değiştirme süreçlerinin gezegenimize verdiği zararı hesapladı. Bu terk edilen arabaların toplanması, tamir edilmesi ve yeniden kullanıma kazandırılması ciddi bir çevresel yüke neden oluyor.
Yapılan hesaplamalara göre, sadece bu terk edilen arabaları toplamak için kullanılan kamyonların ürettiği karbondioksit emisyonu, bir yılda yaklaşık 80 benzinli otomobilin emisyonuna denk geliyor. Eğer bu arabaların yüzde 10'luk bir kısmı paslanmayı önlemek için çinko kaplama gibi ek işlemlerden geçirilirse, karbondioksit emisyonları neredeyse iki katına çıkıyor. Ancak, geri kazanım ve tamir işlemleri, yeni bir alışveriş arabası üretmenin gezegene verdiği maliyeti yüzde 92-99 oranında azaltabiliyor.
Araştırmacılar, bir alışveriş arabasının üretiminin küresel ısınmaya etkisinin yaklaşık 65.14 kg CO2'ye eşdeğer olduğunu belirlerken, bir arabayı toplamak ve geri getirmek 0.69 kg CO2, taşıma ve tamir işlemleri ise 5.50 kg CO2'ye mal oluyor. Bu rakamlar, bir alışveriş arabasının yeni bir araba üretmenin çevresel etkisine ulaşması için bir dizel kamyon tarafından 93 kez toplanması gerektiğini gösteriyor.
Yani, terk edilen arabaları toplamak ve tamir etmek ekolojik açıdan faydalı olsa da, en iyi çözüm arabaları kullanımdan sonra ait oldukları yere bırakmaktır. Bu durum sadece İngiltere'ye özgü bir sorun değil; Avustralya ve Güney Afrika gibi ülkelerde de benzer raporlar bulunuyor.
Ayrıca, terk edilen alışveriş arabaları sadece karbondioksit emisyonlarına yol açmakla kalmıyor; yayalar ve araç sürücüleri için güvenlik riski oluşturuyor, su yollarında kirliliğe ve atık birikimine neden oluyor, ayrıca kamusal alanları çirkinleştiriyor.
Bilim insanları, terk edilen alışveriş arabası sayısını azaltmak için daha fazla önlem alınması gerektiğini, örneğin güvenlik kameralarının kullanımının artırılması veya fiziksel engellerin konulması gibi adımlar atılabileceğini belirtiyor. Gelecekte ise çevreye daha duyarlı malzeme ve süreçler üzerine araştırmaların yapılması hedefleniyor. Araştırmacılar, bir sonraki sefer bir parkta veya bir çalılığın kenarında terk edilmiş bir alışveriş arabası gördüğümüzde, onu olduğu gibi bırakmanın çevresel etkisini düşünmemiz gerektiğini vurguluyor.
