Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin 'Çip ve Bilim Yasası' (CHIPS and Science Act) kapsamında finanse ettiği birçok yarı iletken üretim tesisi (fabrika) ya inşa halinde ya da üretime başlamak üzere. Ancak bazı projeler, çevresel incelemeler ve yerel halkın protestoları nedeniyle inşaat aşamasına bile geçemedi. Sektör kaynakları, bu şirketlerin 'yerel direniş (NIMBY - Not In My Backyard)' ve iki yıl süren izin süreçlerine takıldığını belirtiyor. Gecikme yaşayan önemli projeler arasında Amkor'un Arizona'daki gelişmiş paketleme tesisi, Micron'un New York'taki DRAM fabrikası ve SK hynix'in Indiana'daki HBM tesisi bulunuyor.
Yerel Halk Amkor'un Tesisine Karşı Çıkıyor
Amkor'un Arizona, Peoria yakınlarında inşa etmeyi planladığı 2 milyar dolarlık çip paketleme tesisi, komşu bölgelerde yaşayan sakinlerin direnişiyle karşılaşıyor. Yerel halk, su kaynakları üzerindeki potansiyel baskı ve artacak trafik yoğunluğu endişeleriyle Amkor'un önerdiği alana karşı çıkıyor. Bazı sakinler yasal işlem tehdidinde bulunuyor ve projenin başka bir yere taşınması çağrısı yapıyor.
İnşa edildiğinde ve donatıldığında 46.451 metrekareden fazla temiz oda alanına sahip olacak Amkor'un gelişmiş paketleme tesisi, bölgedeki yarı iletken tedarik zinciri için kritik öneme sahip. Bu zincirde halihazırda büyük üretim kompleksleri ve çok sayıda tedarikçi yer alıyor. Dünyanın en büyük gelişmiş paketleme fabrikalarından biri olması beklenen bu tesis, büyük teknoloji firmaları için de hayati öneme sahip. Ancak süregelen protestolar göz önüne alındığında, tesisin planlandığı gibi 2027'de faaliyete geçip geçmeyeceği belirsizliğini koruyor.
Micron'un 100 Milyar Dolarlık Kampüsü Gecikmelerle Karşı Karşıya
Benzer bir durum sadece Amkor ve Arizona ile sınırlı değil. New York, Clay'de, Micron'un devasa 100 milyar dolarlık planlanan DRAM üretim tesisi (başlangıçta 2040'larda tamamlanması ve 50.000 doğrudan ve dolaylı istihdam yaratması bekleniyordu) zamanlama açısından aksaklıklar yaşadı. Şirketin çevresel incelemesi gecikti ve halkın geri bildirim süresi Ağustos ayına kadar uzatıldı. Sonuç olarak, 2024'te başlaması gereken inşaat, topluluk itirazları çözülene kadar başlayamıyor.
New York, Clay yakınlarındaki kampüsün, Micron'un bugüne kadar geliştirdiği en büyük üretim alanı ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük yarı iletken tesislerinden biri olması bekleniyordu. Tesisin toplamda yaklaşık 55.700 metrekarelik dört temiz oda barındırması öngörülüyor.
Bu fabrika, Micron'un ABD üretimini genişletme stratejisinin kilit bir parçası. Clay'deki inşaatın ilk aşamasının bu on yılın sonuna kadar yaklaşık 20 milyar dolarlık harcama gerektirmesi ve sonraki yıllarda planlanan daha büyük inşaat için zemin hazırlaması öngörülüyordu. Ancak Micron devasa gecikmelerle karşı karşıya. Sektör raporlarına göre, 20 milyar dolarlık bir fabrikanın inşasındaki gecikmelerin günlük maliyeti 5 milyon doları buluyor.
Micron, 2030'ların ortasına kadar DRAM üretiminin %40'ını ABD içinde gerçekleştirmeyi planlıyordu. Ancak mevcut gecikme göz önüne alındığında, Micron'un bu planını gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceği belirsiz.
SK hynix Onay Aldı, Ama Kolay Olmadı
Indiana, West Lafayette'de ise SK hynix, 3.9 milyar dolarlık yüksek bant genişlikli bellek (HBM) üretim tesisi için onay aldı, ancak şehir meclisini ikna etmek yedi saat sürdü. Şirket, evlerinin yakınındaki 120 dönümden fazla arazinin imar değişikliği konusunda yerel sakinlerin direnişiyle karşılaştı. Sakinler, konut bölgelerine yakın endüstriyel gelişme konusundaki endişelerini dile getirerek projeyi neredeyse durduruyordu.
HBM ve diğer özel bellek türlerine adanmış 3.9 milyar dolarlık tesisin, 2028'de faaliyete geçtiğinde gezegendeki en büyük ve en gelişmiş DRAM montaj tesislerinden biri olması bekleniyor. Tesisin 1.000'e kadar istihdam yaratması öngörülüyor ve SK hynix, gelecekteki Ar-Ge projelerinde üniversitelerle ortaklık yapmayı da planlıyor.
Gecikmeleri Önlemek İçin Çözüm Arayışları
Gelecekteki bu tür gecikmeleri önlemek amacıyla bazı eyaletlerin önceden onaylanmış endüstriyel lokasyonlar oluşturduğu belirtiliyor. Kuzey Carolina, Pennsylvania ve Ohio gibi eyaletler, altyapısı (su, elektrik vb.) hazır ve temel çevresel onayları alınmış geniş ölçekli alanlara finansman sağladı. Bu alanlar, uzun izin prosedürleri olmaksızın üretim operasyonlarını barındırmak üzere tasarlandı ve yarı iletken firmaları için daha çekici hale getirildi.
Bu stratejinin destekçileri, erken aşama hazırlığın maliyetleri düşürdüğünü, uyumu basitleştirdiğini ve tedarikçi taahhütlerini hızlandırdığını savunuyor. Eyaletler, altyapıyı önceden planlayarak, taahhüt edilen yatırımların gerçekleşmemesi durumunda cezalar uygulayabilir ve şirketlerden daha fazla hesap verebilirlik sağlayabilirler.
Onay süreçlerinin kolaylaştırılması, küresel teknoloji geliştirmede rekabet avantajı haline gelmiş durumda. Bir düşünce kuruluşunun analizine göre, tesislerin ne kadar hızlı izne tabi tutulabileceği, yarı iletken üretiminin genişleme hızı ve büyük çip üreticileri için ülkelerin çekiciliği açısından artık kritik bir faktör.
