Amerika Birleşik Devletleri'nde, hükümetin özel şirketlere ortak olması yönündeki son adımlar, özellikle Intel'in %10'luk hissesini alma girişimi, Cumhuriyetçi senatörler ve eski Trump yönetimi yetkilileri tarafından sert bir dille eleştirildi. Bazı muhafazakârlar tarafından bu hamleler sosyalizme doğru bir adım olarak nitelendiriliyor.
Eski Başkan Yardımcısı Mike Pence, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Başkana seslenerek, iki kez düşünmesini tavsiye ederim. Devlet işletmeciliği Amerikan yolu değildir. Serbest girişimcilik Amerikan yoludur." ifadelerini kullandı.
Intel, özellikle son yıllarda yaşadığı finansal zorluklarla gündeme geliyor. Şirket, geçtiğimiz ağustos ayında açıkladığı olumsuz mali raporun ardından piyasa değerinde önemli bir düşüş yaşadı. Amerikan çip üreticisi, CHIPS Yasası kapsamında 2.2 milyar dolar yardım almış olsa da, mevcut mali durumu, yönetim tarafından verilen yaklaşık 8 milyar dolarlık hibeden kalan payı alabilmek için gereken hedeflere ulaşmakta zorlanabileceğine işaret ediyor. Durumu daha da kötüleştiren bir gelişme ise şirketin yeni CEO'sunun, kendisi başkanlık yaparken Çin'deki askeri kurumlarla bağlantılı olduğu düşünülen bir kuruluşa yazılım satışı yaptığını itiraf eden bir firmanın içinde yer alması oldu.
Başkan Trump, başlangıçta Intel CEO'sunun istifasını istemiş olsa da, sonrasında CEO'nun Beyaz Saray'ı ziyaret etmesinin ardından tavır değiştirdi. Trump, Intel CEO'sunun ABD hükümetine bazı tekliflerde bulunacağını belirtmiş, ardından da ABD hükümetinin şirkette %9.9'luk bir hisse sahibi olacağı haberi geldi. Bu gelişme, AMD ve Nvidia'nın Çin'e yönelik GPU ihracat lisansları karşılığında Çin gelirlerinin %15'ini paylaşmayı kabul etmesinden yaklaşık bir ay sonra gerçekleşti.
ABD Çelik Şirketi'nden alınan "altın hisse" ile birlikte bu tür hamleler, Cumhuriyetçi Parti içinde endişelere neden oldu. Kuzey Carolina Senatörü Tillis, bu anlaşmaların teknoloji şirketlerinin yarı devlet şirketi haline geldiği hissini yarattığını belirterek durumu eski Sovyetler Birliği ile kıyasladı. Kentucky'den Senatör Paul ise Intel anlaşmasının sosyalizme doğru bir adım olduğunu savundu. Bu yorumlar, Başkan Trump'ın girişimlerinin serbest piyasayı baltaladığı ve ülkeyi devletin ekonomiyi daha fazla kontrol ettiği Çin, Rusya gibi ülkelere benzetme riski taşıdığı şeklinde yorumlanıyor.
Buna rağmen Başkan Trump, bu tür anlaşmaları ilerletme konusunda kararlı görünüyor. Intel, Washington'un şirketteki %10'luk hissesinin olası uluslararası tepkilerinden endişe duyarken, Trump bu konuda iddialı bir duruş sergiliyor. Trump, kendi sosyal medya platformunda, "INTEL İÇİN SIFIR ÖDEDİM, DEĞERİ YAKLAŞIK 11 MİLYAR DOLAR. Hepsi ABD'ye gidiyor. Neden "aptal" insanlar bundan mutsuz? Ülkemiz için böyle anlaşmaları her gün yaparım." şeklinde bir paylaşımda bulundu.
