Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, ülkenin yapay zeka (YZ) teknolojilerindeki küresel liderliğini pekiştirmek amacıyla yeni bir strateji belgesi yayımladı. Beyaz Saray tarafından duyurulan ve 20 sayfadan oluşan 'Amerika'nın Yapay Zeka Eylem Planı' (America’s AI Action Plan), üç ana politika hedefi üzerine odaklanıyor: gereksiz düzenlemeleri kaldırarak YZ inovasyonunu hızlandırmak, Amerikan YZ altyapısını güçlendirmek ve müttefik ülkeler arasında Amerikan YZ teknolojisinin kullanımını teşvik etmek.
Bu kapsamda, federal kurumlar için bir dizi politika önerisi sunulurken, YZ inovasyonunu ve benimsenmesini engelleyen kuralların tespit edilerek ilgili devlet kurumlarınca ele alınması çağrısında bulunuldu. Yönetim ve Bütçe Ofisi (OMB), YZ gelişimini veya dağıtımını gereksiz yere engelleyen düzenlemelerin, kuralların, genelgelerin, idari emirlerin, kılavuz belgelerinin, politika beyanlarının ve kurumlararası anlaşmaların belirlenmesi, revize edilmesi veya yürürlükten kaldırılması konusunda yönlendirildi.
Beyaz Saray, veri merkezleri, çip üretimi ve enerji altyapısı gibi Amerikan YZ altyapısını güçlendirme planlarını da detaylandırdı. Özellikle YZ veri merkezlerinin artan enerji talebiyle başa çıkmakta zorlanan ulusal şebeke göz önüne alındığında, enerji altyapısının önemi vurgulandı. Yapay zeka, yüksek enerji tüketimiyle biliniyor ve hatta bu durum, bazı büyük teknoloji şirketlerini kendi enerji santrallerini kurmaya yöneltiyor.
Trump yönetiminin üçüncü önemli adımı ise Amerikan YZ teknolojisinin müttefiklere ve ortaklara ihraç edilmesini sağlamak. Bu politika, söz konusu ülkelerin YZ ihtiyaçları için Amerikan teknolojisine bağımlı hale gelmesini amaçlıyor. Bu hedef, küresel çapta benimsenmesi ve standart haline gelmesi için Amerikan YZ teknolojisinin yayılmasının kritik önem taşıdığını savunanların görüşleriyle örtüşüyor.
Bununla birlikte, belgede yer alan politikalardan biri de ihracat kontrollerinin genişletilmesi. Bu doğrultuda, yarı iletken üretiminde kullanılan bileşen alt sistemlerine ek yasakların getirilmesi öneriliyor.
Ayrıca, Ticaret Bakanlığı'nın NIST aracılığıyla 'NIST Yapay Zeka Risk Yönetimi Çerçevesi'ni yanlış bilgilendirme, çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık (DEI) ile iklim değişikliği gibi referansları ortadan kaldıracak şekilde revize etmesi de emredildi.
Plan kapsamında, ABD federal hükümetinin yalnızca sistemleri "objektif ve üstten ideolojik yanlılıktan uzak" olan büyük dil modeli (LLM) geliştiricileriyle çalışması da tavsiye ediliyor. Bu konu, başkanın YZ gündeminde tartışmalı bir yere sahip ve potansiyel olarak uzun sürecek hukuki süreçlere yol açabilir. Ancak şimdilik, hükümet projelerinden pay almak isteyen YZ geliştiricilerinin mevcut yönetimin öncelikleriyle uyum sağlaması gerekeceği görülüyor.
Beyaz Saray tarafından belirtilen bu temel hedefler, Çin ile olan YZ rekabetinde üstünlük sağlama stratejisini gözler önüne seriyor. Yürütme kararı olmasa da, bu belge Trump'ın başarmayı hedeflediği noktaları belirleyen bir politika yol haritası niteliği taşıyor. Aynı zamanda, önümüzdeki aylarda ve yıllarda Washington'dan neler bekleyebileceğimize dair bir ön izleme sunarken, diğer tüm devlet kurumlarına Oval Ofis'in YZ konularında izlemek istediği strateji hakkında netlik ve yön veriyor.
