Dünyanın en büyük üç kişisel bilgisayar (PC) üreticisi Lenovo, HP ve Dell'in Suudi Arabistan'da üretim tesisi kurma veya mevcut operasyonlarını genişletme seçeneklerini aktif olarak değerlendirdiği bildiriliyor.
Bu potansiyel stratejik değişikliğin temel nedeni, özellikle Çin'de üretilen teknoloji ürünlerine yönelik ABD tarafından uygulanan veya uygulanması beklenen gümrük vergilerindeki belirsizlikler ve artış endişeleri olarak gösteriliyor. Suudi Arabistan, Çin'e kıyasla ABD pazarına yönelik çok daha düşük gümrük vergisi oranları sunarak (örneğin yüzde 10 potansiyel tarife oranı) şirketler için cazip bir alternatif oluşturuyor.
Suudi Arabistan, "Vizyon 2030" adı verilen ekonomik çeşitlendirme planı kapsamında, petrol bağımlılığını azaltmak ve ülkeyi modern bir ticaret merkezine dönüştürmek amacıyla teknoloji üreticilerini ülkeye çekmek için yoğun çaba harcıyor.
Bu üç teknoloji devi de Suudi Arabistan'da üretim tesisi kurma süreçlerinin farklı aşamalarında bulunuyor. Lenovo, daha önce Riyad'da 2 milyar dolarlık bir PC ve sunucu montaj fabrikası kurma planlarını açıklamıştı. Bu yatırım, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'nun (PIF) bir iştiraki tarafından destekleniyor. HP ve Dell'in de Suudi yetkililerin daveti üzerine ülkeye heyetler göndererek potansiyel inşaat alanlarını incelediği belirtiliyor.
Suudi Arabistan, yalnızca büyük markaları (OEMs) değil, aynı zamanda donanım bileşenlerini tasarlayan ve üreten (ODMs) şirketleri de çekmeye çalışıyor. Ancak, donanım üreticileri bu konuda daha temkinli yaklaşıyor. ODMs'ler, başarılı bir üretim için sadece iş gücü ve fabrika değil, aynı zamanda oturmuş tedarik zinciri ve lojistik altyapısına ihtiyaç duyuyorlar. Vietnam, Tayland veya Meksika gibi ülkeler, mevcut tedarik zinciri bağlantıları ve ABD ile olan ticaret anlaşmaları nedeniyle şu an için ODMs'ler açısından daha yerleşik ve güvenli alternatifler sunuyor.
Suudi Arabistan, yatırımcılara çeşitli teşvikler sunuyor. PIF'in finansal desteğinin yanı sıra, yerel ve Afrika hükümetlerinin ihalelerinde öncelikli erişim ve hatta fabrika inşaat maliyetlerinin karşılanması gibi avantajlar söz konusu. Özellikle Afrika pazarına açılma potansiyelinin, Lenovo'nun 2 milyar dolarlık Riyad anlaşmasını yapmasında önemli bir etken olduğu belirtiliyor. Lenovo'nun yeni tesisinin 2026 yılında tam kapasiteyle faaliyete geçmesi ve Suudi Arabistan pazarına yönelik özel ürünler üretmesi bekleniyor.
Genel olarak, ABD'den gelen sürekli değişen tarife politikaları, küresel tedarik zincirlerinde bir güvensizlik ortamı yaratıyor. Bu durum, şirketleri üretimlerini Çin dışına taşımak için alternatifler aramaya itiyor ve Suudi Arabistan'ın teknoloji sektörünü çekme hamlesine zemin hazırlıyor.
