Amerika Birleşik Devletleri'nin Nvidia ve AMD gibi şirketlerin gelişmiş yapay zeka çiplerine erişimi engelleme çabalarına rağmen, Çinli birçok şirket bu çiplere ulaşmanın bir yolunu buluyor. Edinilen bilgilere göre, ABD Başkanı'nın Nisan 2025'te Çin'e özel H20 GPU'larının (ve benzer performanslı AMD MI308'lerin) ihracatını yasaklamasından bu yana, Çin'e en az bir milyar dolar değerinde Nvidia B200 ve diğer yasaklı çipler gönderildi.
Bu iddiaların arkasındaki verilerin, çeşitli satış sözleşmeleri, şirket dosyaları ve bu anlaşmalara doğrudan dahil olmuş kişilerden elde edildiği belirtiliyor. ABD, bu yasaklı çiplerin belirli ülkelere satışını yasa dışı hale getirmiş olsa da, Çin'de bu tür kısıtlamalar bulunmuyor ve ilgili vergiler ödendiği sürece ticaret yapılabiliyor.
Nvidia'nın en güçlü modeli olan B200'ün karaborsada en çok aranan yapay zeka çipi olduğu ve Trump'ın H20 yasağının ardından talebinin fırladığı söyleniyor. Nvidia'nın ABD hükümetinden H20 çipler için lisans vermeye başlayacağına dair duyurusuyla piyasa bir nebze sakinleşmiş olsa da, bazı alıcılar B200'ün sunduğu performanstan vazgeçemiyor.
Bu çiplerin bulunması da zor değil; bazı satıcılar bulunabilirliğini deniz ürünleri pazarına benzetiyor. Hatta Douyin ve Xiaohongshu gibi Çinli sosyal medya uygulamalarında bu çiplerin açıkça reklamı yapılıyor ve distribütörler ile perakendeciler, RTX 5090 GPU'lardan tam B200 sunucularına kadar her şeyi sunuyor. Talep o kadar yüksek ki, bazı distribütörlerin piyasaya çıkması beklenen B300'ü şimdiden stoklarında bulunduracaklarını duyurdukları bildiriliyor.
Nvidia ve iştirakleri bu yasaklı ürünleri Çinli müşterilere satmıyor. Ancak küresel ticaret ve birden fazla aracının olması, bu firmaların bu çiplere ulaşmasını kolaylaştırıyor. Şirket yetkilileri, bu yetkisiz yapay zeka çiplerine hizmet ve destek sağlamadıklarını belirtse de, Çin'de satılan çip miktarı, alıcıların ve satıcıların bir şekilde destek bulduğunu gösteriyor.
Şirketin CEO'su Jensen Huang, Nvidia'nın en güçlü yapay zeka çiplerine olan karaborsa talebini sıklıkla küçümsüyor ve Computex 2025'teki bir soruyu yanıtlarken "Herhangi bir yapay zeka çipi saptırması olduğuna dair bir kanıt yok" demişti. Dahası Huang, ihracat kontrollerinin başarısız olduğunu ve bu yasakların ve yaptırımların Çin'i kendi donanım altyapısını kurmaya teşvik ederek Amerikan hakimiyetine meydan okuyabileceğini savunuyor. Hatta eski ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo bile bu tür hamleleri "boş bir çaba" olarak nitelendirmişti. Sonuçta, muazzam talep ve fiyatlar, Nvidia çiplerini kaçak yollarla satmayı son derece karlı bir operasyon haline getiriyor.
Örneğin, mevcut döviz kuruna göre bir sunucuda sekiz adet B200 yapay zeka GPU'sunun fiyatının 3 ila 3,5 milyon Yuan, yani yaklaşık 420.000 ila 490.000 ABD Doları olduğu belirtiliyor. Bu, ABD'deki fiyatların yaklaşık %50 üzerinde bir prim anlamına geliyor, bu da satıcıların her satışta 100.000 dolardan fazla kar edebileceği anlamına geliyor. Gate of the Era adlı bir şirketin bu tür yüzlerce sunucu sattığı ve brüt satışlarının yaklaşık 400 milyon dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
Buna rağmen ABD, bu duruma seyirci kalmıyor. Daha sıkı ihracat kontrolleri uygulamakla kalmayıp, müttefiklerini de bu kaçakçılık operasyonlarına karşı harekete geçmeye zorluyor. Singapur bu faaliyetlere karşı sert önlemler aldı ve ilgili üç kişi yetkililer tarafından tutuklandı. Ayrıca, Çinli kaçakçıların da transfer noktası olarak kullandığı Malezya ve Tayland'a bu çiplerin satışını engelleme planları da değerlendiriliyor. Ancak Nvidia'nın yapay zeka ürünlerinden elde edilebilecek büyük karlar nedeniyle, kaçakçılar bu yapay zeka çiplerini ödeme yapan müşterilerinin eline ulaştırmanın bir yolunu her zaman bulacaktır.
