Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) kesintisiz insan varlığının 25. yıl dönümüne yaklaşırken, bu çeyrek asırlık sürecin neler kapsadığını merak edenler için harika bir kaynak hayata geçti. Uzay istasyonundaki astronot ve kozmonotların hem çalışma hem de boş zamanlarını ayırarak çektiği binlerce fotoğraf, çektiği videolar ve Dünya ile gerçekleştirdiği iletişim kayıtları artık tek bir çatı altında birleştirildi.
Şimdiye kadar bu veriler farklı depolama alanlarında bulunuyordu ve kronolojik bir bağ kurmak zordu. Ancak iki NASA çalışanı, mesai saatleri dışında çalışarak bu durumu değiştirdi. Ben Feist ve David Charney tarafından hayata geçirilen ISS in Real Time web sitesi, istasyonun 25 yıllık insanlı görev tarihini benzersiz bir şekilde sunuyor.
Uzay İstasyonu Verileri Dijitalleştirdi
Feist'in belirttiği gibi, sitedeki her şey zaten kamuoyuna açıktı. Ancak bu verileri tek bir kronolojiye oturtmak büyük bir çaba gerektiriyordu. Web sitesinin ilk yayınlandığı tarihte, 9.131 günün 9.064'üne ait görev verileri bulunuyordu. Bu, tam 4.739 gün boyunca istasyon ile Dünya arasındaki iletişimin ses kayıtlarını, 69 dilde 4.561.987 iletişim kaydını, 8.525 güne yayılan 6.931.369 fotoğrafı ve 712 güne ait 930 videoyu kapsıyor.
Bu devasa veri kümesinin, ilk görev başladığında var olan teknolojiyle dijital ortama aktarılması yaklaşık 3.846 CD-ROM'luk bir yer kaplardı. Feist ve Charney, bu projeyi yaklaşık 11 ay gibi kısa bir sürede, mesaileri dışında tamamladılar.
NASA içinde çalışmaları olsa da, verileri toplarken dışarıdan bir yaklaşım benimsediklerini belirten Feist, hükümetin ihracat kontrol yasaları nedeniyle hassas veri paylaşımında dikkatli olmanın önemine vurgu yaptı. Bu nedenle, mevcut verileri halka açık kaynaklardan topladılar. Ancak 2008 öncesine ait verilerin toplanması, dijitalleşmenin henüz yaygınlaşmadığı dönemler nedeniyle daha zorluydu. O dönemde kayıtlar kasetlere yapılıyor, YouTube gibi platformlar henüz yoktu.
Feist, yapay zeka algoritmalarını kullanarak on binlerce dosyayı inceledi ve uçuş fotoğraflarını yer fotoğraflarından ayırarak sadece istasyonla ilgili olanları seçti.
25 Yılın Görselleştirilmesi
Veri toplama süreci devam ederken, Charney de kullanıcıların bu verilere nasıl erişebileceğini tasarladı. Feist ve Charney, daha önce de 2019'da Ay'a ilk inişin 50. yılı için Apollo 11 in Real Time sitesini hazırlamışlardı. Benzer şekilde Apollo 13 ve Apollo 17 için de projeler hayata geçirdiler.
ISS in Real Time için kullanıcı deneyimi tasarımı oldukça detaylıydı. Charney, sitenin tamamen bir deneyim olduğunu ve 25 yıllık süreci görselleştirmeyi amaçladıklarını belirtti. Bazı günler bol miktarda medya içeriği bulunurken, bazı günler hiç veri olmayabiliyordu. Bu gibi durumlarda, ilgi çekici makalelerle ziyaretçilere bilgi sunuldu.
Charney'nin tasarımı sayesinde kullanıcılar, ISS'in yörünge konumunu, o an istasyonda bulunan astronotları ve bağlı uzay araçlarını görebiliyor. Ayrıca, İngilizce olmayan konuşmaların çevirileri de dahil olmak üzere, uzaydan Dünya'ya yapılan iletişimin transkriptlerine erişilebiliyor.
Feist ve Charney, gelecekte daha fazla veriyi siteye eklemeyi ve istasyonun telemetri verilerini de dahil etmeyi planlıyorlar. Bu projenin en dikkat çekici yönü ise uzun ömürlülüğü. Kullanıcılar, ilk günden itibaren zaman çizelgesini takip ederek ilerleyebilir ve ISS'in ömrü boyunca devam edecek interaktif bir deneyim yaşayabilirler. Feist'in de belirttiği gibi, bu proje şimdiye kadar yapılmış en uzun süreli interaktif deneyimlerden biri olabilir.
