Fransa'da, Kelt Demir Çağı'ndan kalma bir mezarlık alanında yapılan kazılarda 2300 yıl öncesine ait iki kılıç keşfedildi. Arkeologlar, bu kılıçların Avrupa'da nadir bulunan örneklerden olduğunu belirtiyor. Keşfi dikkat çekici kılan ise kılıçlardan birinin üzerinde bulunan küçük svastika işaretleri.
Her iki kılıç da kınlarıyla birlikte eksiksiz olarak bulundu. Kılıçlardan biri, bele takılmak üzere tasarlanmış, süslü, bakır alaşımlı bir kına sahipti. Kının kenarları cilalı taşlarla dekore edilmiş ve bu taşların en az ikisinde belirgin svastika desenleri görülebiliyor.
Günümüzde svastika sembolü, Nazi rejimi ve II. Dünya Savaşı'nın trajedileriyle kötü bir şöhrete sahip olsa da, antik dönemlerdeki kullanımı ve anlamı bundan tamamen farklıydı. Svastika, Akdeniz ve çevresinde yaygın olarak kullanılan bir semboldü ve MÖ 5. yüzyılın sonu ile 4. yüzyılın başlarında Avrupalı Keltler tarafından da kendi amaçları doğrultusunda benimsendi. Kazıyı yapan arkeologlar, bu sembolün Keltler için taşıdığı anlamın ne olduğundan şu an için tam olarak emin olmadıklarını belirtiyor.
Bu önemli keşif, Fransa'nın Creuzier-le-Neuf adlı küçük bir yerleşim yerinde 2022 yılında yapılan kazılarda gerçekleşti. Bölge, MÖ 450 ile 52 yılları arasındaki İkinci Demir Çağı'nda, güçlü Kelt kabilelerinin önemli yerleşim yerlerinin kesişim noktasındaydı. Kazıyı yapan arkeoloji ekibi, yaklaşık 650 metrekarelik bir alanı kapsayan bir mezarlıkta 100'den fazla mezar tespit etti. Bölgenin toprağının oldukça asidik olması nedeniyle iskelet kalıntılarına rastlanmazken, bir adet kremasyon (yakarak gömme) mezarı ve yanında bazı eşyalar bulundu.
Mezarların neredeyse yarısında küpeler, bilezikler ve broşlar gibi metal süs eşyaları yer alıyordu. Bakır alaşımlı bilezikler en yaygın olanlarıydı. Ayrıca 18 adet hasarlı broş, cilalı taşlarla süslenmiş, yaldızlı gümüş ve özel bir metal işleme tekniği olan kabartma (repoussé) ile dekore edilmiş broşlar da bulundu. Bazı broşların üzerindeki 'ocelli' adı verilen, göze benzeyen süslemeler ise, MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda Kelt zanaatkarlarının sıkça kullandığı bir motifmiş.
Nadir Bulunan Kılıçlar
Mezarlık alanında keşfedilen en dikkat çekici parçalar hiç şüphesiz son derece iyi korunmuş haldeki iki kılıç oldu. Özellikle svastika desenli kısa kılıcın bıçağı üzerinde yapılan röntgen analizleri, bıçağın üst kısmında güneş ve hilal gibi göksel sembollerin işlenmiş olduğunu gösterdi. Bu semboller, kılıcın MÖ 4. yüzyılın başlarına tarihlendirilmesine yardımcı oluyor.
Arkeologlar, kılıçtaki güneş ve hilal sembollerinin "kozmolojik bir sembolizmi" yansıttığını düşünüyor. Bu semboller, o dönemde bu özel kılıç türüyle bağlantılı, oldukça yaygın ve kutsal bir konseptin parçası olabilir. Benzer sembollere, başka Kelt kılıçlarının yanı sıra, günümüz İtalya'sında yaşamış Etrüsklerin kılıçlarında da rastlandığı biliniyor. MÖ 3. ve 4. yüzyıllarda kıta Avrupası'ndaki kısa kılıçlarda bu tür güneş ve ay tasarımları görülebiliyordu.
Diğer kılıç ise daha uzundu ve kını hala bele bağlanmasını sağlayan asma halkalarına sahipti. Bu kılıcın kınında da, mezarlarda bulunan bazı bileziklerde görülen 'ocelli' benzeri göz şeklindeki desenler yer alıyordu.
Arkeologlara göre, uzun kılıç "işlevsel bir silahın tüm özelliklerini taşıyordu" ve bir süvari tarafından kullanılmış olabilir. Kını da çok süslü değildi. Buna karşın, svastika desenli kısa kılıç ise işlevsel bir kullanımdan ziyade, askeri komuta gibi bir gücün veya statünün sembolü olarak kullanılmış gibi duruyor.
Svastikalı kısa kılıcın, Keltlerin Kuzey İtalya'ya yaptığı akınlar ve MÖ 387 yılında Roma'yı yağmalaması gibi önemli tarihi olaylarla yaklaşık aynı döneme denk geldiği de ifade ediliyor. Ancak bu konuda şu an için daha fazla kesin bilgi vermek mümkün değil.
