2025 yılının ilk süper ayı, 6 Ekim Pazartesi günü sonbahar semalarında görkemli bir şekilde yükselecek. Yılın en bilinen dolunaylarından biri olarak kabul edilen ve Hasat Ayı olarak adlandırılan bu dolunay, Kuzey Yarımküre'de sonbaharın ilk dolunayı olup geleneksel olarak hasat mevsiminin sonunu işaret eder.
Ay, 7 Ekim Salı günü Türkiye saatiyle 04:47'de tam dolunay evresine ulaşacak. Ancak bu muhteşem gökyüzü olayının parlak ve dolgun halini, tam dolunaydan önceki ve sonraki gecelerde de gözlemlemek mümkün olacak. Salı akşamı gün batımında doğan dolunayı izlemek için en uygun zaman olacak. Ayrıca, Pazartesi 5 Ekim akşamı da gün batımında doğuya bakarak, Satürn gezegeninin hemen üzerinde parlayan neredeyse dolunay halindeki Ay'ı görmek de harika bir deneyim sunacak. Satürn, bu dönemde Dünya'ya en yakın konumlarından birinde olacak.
Hasat Ayı, Eylül ekinoksuna en yakın dolunaya verilen isimdir. Bu yılki ekinoks 22 Eylül'de gerçekleşti. Adını, dolunay ışığının çiftçilere gece geç saatlere kadar ürünlerini toplama imkanı sağlamasından alan bu dolunay, geleneksel olarak hasat dönemiyle ilişkilendirilir. Eylül ayı genellikle Hasat Ayı'na ev sahipliği yapsa da, Ay takvimi 2025 yılında bu olayın Ekim ayına denk geleceğini gösteriyor.
Salı gecesi gerçekleşecek Hasat Ayı'nın en iyi görüntüsü için, doğu ufkunda engelsiz, yüksek bir nokta seçmeniz önerilir. Ay'ın altın-turuncu parıltısı, bulunduğunuz yerden Ay'ın doğuşundan sonraki 15-20 dakika boyunca en çarpıcı halini alacaktır. Bu gözlem için çıplak gözleriniz yeterli olsa da, iyi bir dürbün ile Ay kraterlerini ve Ay'ın üzerindeki karanlık lav ovalarını, yani 'mare'leri daha yakından inceleyebilirsiniz.
Bu yılın Hasat Ayı aynı zamanda bir süper ay olma özelliği taşıyor. Bu da Ay'ın normalden biraz daha büyük ve parlak görüneceği anlamına gelir. Ay, Dünya'ya yaklaşık 361.457 kilometre uzaklıkta olacak; bu, normal uzaklığından (yaklaşık 384.400 km) yaklaşık %10 daha yakındır. Süper aylar, Ay'ın Dünya çevresindeki eliptik yörüngesi nedeniyle meydana gelir; her ay Ay'ın yörüngesinde Dünya'ya en yakın (yerdüğüm veya perigee) ve en uzak (yeröte veya apogee) noktalar bulunur.
Süper Ay terimi, dolunay evresindeki bir perigee Ay'ı için kullanılır. Bu ay, Ay yerdiğüm noktasına dolunay olmasından yaklaşık 1.3 gün sonra ulaşacak. Bu nedenle Hasat Ayı, en yakın ve en büyük görünümlü halini 8 Ekim Çarşamba gecesi geç saatlerde sergileyecek. Aynı zamanda, Draconid meteor yağmurunun zirvesi de bu geceye denk geliyor ve 'kayan yıldızlar' görmek mümkün olabilir. Saatte 10 meteora kadar beklenmesine rağmen, Ay'ın parlaklığı bu meteorları fark etmeyi zorlaştırabilir.
Ekim ayında gökyüzü olayları bunlarla sınırlı kalmayacak. 21-22 Ekim gecesi, yeni ayın getirdiği karanlık gökyüzü altında, Orionid meteor yağmurunun zirvesiyle aynı zamana denk gelecek şekilde, Lemmon (C/2025 A6) ve SWAN R2 (C/2025 R2) adlı iki kuyruklu yıldızın Dünya'ya en yakın geçişleri de izlenebilecek.
Bir sonraki dolunay, yani Kunduz Ayı (Beaver Moon), 5 Kasım'da doğacak ve 2019'dan bu yana görülen en büyük süper ay olacak.
