Dün gece gökyüzünde eşine az rastlanan bir doğa olayı yaşandı. Haziran ayının dolunayı olarak bilinen ve 'Çilek Dolunayı' adı verilen Ay, 'Büyük Ay Duraklaması' (Major Lunar Standstill) olarak adlandırılan bir fenomen nedeniyle yaklaşık yirmi yıl sonra en alçak konumunda göründü.
'Çilek Dolunayı' ismi, Kuzey Yarımküre'nin bazı bölgelerinde yabani çileklerin bu dönemde olgunlaşmasından geliyor. Haziran dolunayı yılın diğer zamanlarına göre zaten daha alçakta seyreder. Ancak bu yılki Çilek Dolunayı, Büyük Ay Duraklaması nedeniyle özellikle daha alçaktaydı.
Büyük Ay Duraklaması, Dünya ve Ay'ın yörüngelerinin en eğimli konumlarına ulaştığı zaman gerçekleşir. Bu durum, Ay'ın doğuş ve batış noktalarının ufukta en uç konumlara kaymasına neden olur. Dün geceki Büyük Ay Duraklaması, Ay'ın doğu ufkundaki en güney konumuna gelmesini sağladı. Ay en son 2006 yılında bu kadar alçak görünmüştü.
Ekstra alçak konumdaki Çilek Dolunayı, 10 Haziran Salı gecesinden 11 Haziran Çarşamba sabahına kadar dünya genelinde gözlemlendi. Gökyüzü meraklıları bu nadir olayı görüntülemek için kameralarını gökyüzüne çevirdi.
Çilek Dolunayı'nın adı çileklerden gelse de, tıpkı 'Kanlı Ay'da olduğu gibi rengi mutlaka kırmızı olmaz. Ancak, ufka yakın olduğu için atmosferin kısa mavi dalga boylarını dağıtıp kırmızı/turuncu dalga boylarının baskın çıkmasına izin vermesi nedeniyle genellikle sarı-turuncu bir renk tonu alır.
Dünya genelinde birçok insan bu nadir gök olayını izlemek için gece gökyüzüne baktı. Türkiye'nin başkenti Ankara'da da gökyüzü gözlemcileri, bu özel dolunayı izlerken fotoğraflandı.
Bu Büyük Ay Duraklaması, 18.6 yılda bir gerçekleşen ve her seferinde iki yıl süren bir döngünün ikinci yılına denk geldi. Bir önceki Büyük Ay Duraklaması 2006'daydı, bir sonraki ise 2043'te gerçekleşecek.
