Orta Amerika'nın mistik toprakları, kadim sırlarını gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor. Belize'de yapılan heyecan verici bir kazıda, Maya uygarlığının önemli merkezlerinden biri olan Caracol şehrinin ilk hükümdarının 1600 yıllık mezarı keşfedildi. Bu keşif, bölgedeki Maya tarihi hakkında yepyeni bilgiler sunuyor.
Antik Maya dilinde "Ağaç Dalı Yağmur Tanrısı" anlamına gelen Te K'ab Chaak adlı krala ait olan bu mezarın yaklaşık M.S. 350 yılına tarihlendiği belirtiliyor. Te K'ab Chaak, M.S. 331 yılında Caracol tahtına çıkmıştı. Kırk yılı aşkın süredir devam eden Caracol kazılarında, ilk kez kimliği belirlenebilir bir kraliyet mezarı bulunması, arkeoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı.
Kraliyet mezarı, şehrin merkezinin hemen dışında, kraliyet konutları ve halka açık törenler için kullanılan "Kuzeydoğu Akropolü" adı verilen yükseltilmiş bir kompleks içinde ortaya çıkarılan üç büyük mezardan biriydi. Mezarın içinde, dönemin zenginliğini yansıtan çok sayıda eser bulundu: seramik kaplar, oyma kemikler, deniz kabukları, boru şeklindeki yeşim taşından boncuklar ve yeşimden yapılmış mozaik bir ölüm maskesi. Bulunan bir seramik kapta, bir Maya hükümdarının mızrak tutarken kurban kabul etmesi tasvir edilirken, bir diğerinde ise Maya tüccarlar tanrısı Ek Chuah'ın adaklar arasında betimlendiği görülüyor.
Daha önce 2010 yılında yapılan kazılarda, Orta Meksika'dan gelen obsidyen bıçakları gibi eserler bulunmuştu. Bu durum, Caracol'un daha sonra Aztekleri de etkileyecek olan Teotihuacán gibi Orta Meksika şehirleriyle olan etkileşimini işaret ediyordu. Ancak yeni bulunan bu mezarların, o etkileşimden en az bir nesil öncesine ait olması, mezarların Teotihuacán'dan gelen yönetici bir elit yerine yerli Maya hükümdarlarına ait olduğunu düşündürüyor.
Caracol: Antik Maya'nın Kalbi
Te K'ab Chaak'ın kalıntıları, kralın öldüğünde ileri yaşta olduğunu, yaklaşık 1.7 metre boyunda olduğunu ve dişlerinin dökülmüş olduğunu gösteriyor. Kurduğu bu kraliyet hanedanlığı 460 yıldan fazla sürmüş. Caracol, zirve döneminde 100.000'den fazla nüfusuyla Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden biriydi. Ancak bilinmeyen nedenlerle, M.S. 900 yılına gelindiğinde diğer birçok Maya yerleşimiyle birlikte çöküşe geçti.
Günümüzde kalıntıları, Belize'nin orta kesimindeki Cayo Bölgesi'nde, Karayip kıyısından yaklaşık 85 kilometre ve Guatemala'daki Maya şehri Tikal'dan 72 kilometre güneydoğuda, yüksek rakımlı bir ormanda yer alıyor. Arkeolojik araştırmalar, Caracol'un bir zamanlar 177 kilometrekareden fazla bir alanı kapladığını, geniş yollar, tarım terasları, binalar ve anıtsal yapılarla dolu olduğunu ortaya koydu. Bunlardan en dikkat çekeni, 43 metre yüksekliğindeki Caana piramidi olup, Belize'deki en yüksek yapılardan biri olmaya devam ediyor.
Kazı ekibinden uzmanlar, alandaki Teotihuacán etkilerinin, Caracol'un ilk hükümdarlarının o dönemde bu bölge ve Mezoamerika'nın diğer bölgeleriyle derin temasları olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Uzmanlar, Teotihuacán'ın Caracol'dan yaklaşık 1.200 kilometre uzakta olmasına rağmen, "hem Orta Meksika hem de Maya bölgesinin birbirlerinin ritüel pratiklerinin açıkça farkında olduklarını" ifade ediyor. İki bölge arasındaki bağlantıların bizzat hükümdarlar tarafından sürdürüldüğü, bu nedenle Te K'ab Chaak ve diğer Maya krallarının Teotihuacán ile "resmi diplomatik ilişkiler kurmuş olabileceği" düşünülüyor.
